ویروس کرونا | راهنمای جامع علمی و پاسخ به سوالات رایج بیماری کووید ۱۹

دانستنی‌های پزشکی
۱۳۹۹/۰۳/۱۹
اشتراک گذاری

راهنمای جامع و علمی ویروس کرونا | پاسخی به تمامی سوالات رایج در مورد کووید ۱۹

بشر در طول تاریخ همه‌گیری‌های بسیاری را مشاهده کرده است که تاثیر آن بر جوامع مختلف متفاوت بوده است. ما بار دیگر در حال سپری کردن زمان بسیار سختی برای مبارزه با یک دشمن نامرئی به نام ویروس کرونا، کووید-19 (SARS-CoV-2) می‌باشیم. بیماری کووید-19 ابتدا در دسامبر سال ۲۰19 در استان ووهان (Wuhan) چین مشاهده شد. این بیماری جدید هم اکنون در سراسر جهان انتشار یافته و به صورت یک بیماری پاندمیک در آمده است. بیماری کووید-19 به شکل یک سندرم حاد تنفسی شدید (Sever acute respiratory syndrom) بروز می‌کند و شدت آن در افراد و گروه های سنی مختلف، متفاوت است. به دلیل جدید بودن بیماری کووید-19، تا به امروز روش‌های قطعی در جهت پیشگیری و درمان این بیماری در دست نمی‌باشد. از این رو، دستورالعمل‌های پیشنهادی از سوی سازمان بهداشت جهانی (World health organization,WHO) و مرکز کنترل و پیشگیری بیماری‌ها (Centers for Disease Control and Prevention,CDC) همچنان در حال تغییر می‌باشد و پیگیری اطلاعات جدید آنها ضروری‌ است. این مقاله بر اساس آخرین دستاوردهای علمی حاصل از مطالعات انجام شده در زمینه پیشگیری، درمان و کنترل بیماری کووید-19در تیم بورد علمی آزمایشگاه کولایف نوشته شده است و امید است که بتواند اطلاعات لازم را در اختیار خوانندگان عزیز قرار دهد.

فهرست مطالب:

کرونا چیست؟

ویروس کرونا یا SARS-CoV-2 چه ساختاری دارد؟

ویروس کرونا چطور وارد بدن شده و نحوه تکثیر آن چگونه است؟

بیماری زایی ویروس کرونا در بدن چگونه است؟

افراد آلوده ویروس کرونا SARS-CoV-2 را از چه زمانی انتقال می دهند؟

علائم ویروس کرونا و بیماری کووید-19 چیست؟

روش‌های تشخیص کرونا و عفونت کووید-19 چیست؟ (راهنمای تست های آنتی بادی کرونا و PCR و اسکن ریه)

تفسیر نتایج تست‌های تشخیص کرونا SARS-CoV-2

درمان بیماری کرونا چیست؟ واکسن ویروس کرونا چگونه عمل می‌کند؟

علائم ویروس کرونا در کودکان چیست؟

واکنش سیستم ایمنی به کرونا ویروس

ویروس کرونا چه مدت در هوا و روی سطوح باقی می‌ماند؟ روش‌های انتقال و جلوگیری از انتشار ویروس SARS-C0V-2 چیست؟

نتیجه گیری

کرونا چیست؟

بیماری ذات‌الریه (پنومونی) ناشی از کرونا ویروس جدید در یازدهم فوریه سال ۲۰20 توسط سازمان بهداشت جهانی (WHO)، بر اساس سال شیوع و عامل عفونی آن، بیماری کرونا ویروسی ۲۰۱۹ یا کووید-19 (COVID-19) نامیده شد. هم زمان کمیسیون طبقه‌بندی ویروسی بین‌الملل، ویروس‌کرونا جدید را تحت عنوان کرونا ویروس سندرم حاد تنفسی شدید تیپ ۲ (Sever acute respiratory syndrome coronavirus 2, SARA-CoV-2) نامگذاری کرد. لازم به ذکر است که ویروس SARS-COV-2 از سوی سازمان بهداشت جهانی بر اساس نام بیماری که ایجاد کرده است، ویروس کووید-19 نیز نامیده شده است. بیماری کووید-19 اولین بیماری اپیدمیک حاد تنفسی کرونا ویروسی نیست. در دو دهه گذشته، کرونا ویروس‌ها منجر به سه بیماری اپیدمیک حاد تنفسی به نام های کووید-19، سندرم حاد تنفسی یا بیماری سارس (SARS) و سندرم تنفسی خاورمیانه یا مرس (MERS) شده اند. در حال حاضر بیماری کووید-19 در بسیاری از کشورهای جهان شیوع پیدا کرده و به صورت پاندمیک در آمده است.

ویروس کرونا ووهان چین

ویروس کرونا یا SARS-CoV-2 چه ساختاری دارد؟

اعضای خانواده کرونا ویروس‌ها (کرونا ویریده)، ویروس‌های پوسته داری (Envelope) را در بر می گیرد که ماده‌ژنتیکی آنها به صورت زنجیره ریبونوکلئوتیدی تک رشته ای مثبت (Positive-sense single strand ribonucleic acid, ss RNA) می‌باشد.
کرونا ویروس‌ها در سطح خود دارای ساختارهای میله ای شکل به نام اسپیک (Spike,S) می‌باشند. اسپیک‌ها از جنس ترکیبات پروتئینی و قندی (گلیکوپروتئین،Glycoprotein) بوده و پس از عبور از غشاء لیپیدی ویروس بر سطح آن قرار می‌گیرند. ترکیبات پروتئینی دیگری نیز در ساختار غشاء (Membrane,M)ٰ، پوسته (Envelope,E)، و پوشش ماده ژنتیکی (Nucleocapsid,N) ویروس های خانواده کرونا وجود دارند. جنس و ساختار این ترکیبات منجر به تحریک سیستم ایمنی انسان می‌شوند و از این رو آنتی‌ژن های ویروسی نامیده می‌شوند.
تاکنون ۴ جنس از ویروس‌های کرونا شناسایی شده‌اند (آلفا، بتا، گاما و دلتا). کرونا ویروس‌های انسانی (Human coronavirus, HCOVs) در گروه‌های آلفا (HCoV-229E, HCOV-NL63) و بتا (HCoV-HKU1, HC0V-OC43, MERS-CoV-C0V-1,SARS-CoV) قرار می‌گیرند.
در دسامبر ۲۰۱۹، بیمارانی با علائمی نظیر سرفه خشک، تب، تنگی نفس، به همراه سندرم نارسایی حاد تنفسی (Acute respiratory distress syndrome,ADSR) با علت میکروبی عفونی نامشخص در استان ووهان چین گزارش شدند. توالی یابی ژنومی ویروسی ۵ بیمار مبتلا به ذات الریه بستری شده دربیمارستان از 18 تا 29 دسامبر، نشان داد که این بیماری ناشی از یک بتا کرونا ویروس (ß-CoV) ناشناخته است. توالی یابی ژنومی این بتا کرونا ویروس جدید، ۸۸٪ شباهت با توالی های ژنومی ۲ نوع بتا کرونا ویروس عامل بیماری‌های شبه سندرم حاد تنفسی (شبه SARS) و ۵۰٪ شباهت با توالی ژنومی ویروس MERS-CoV داشت. از این رو، بتا کرونا ویروس جدید SARS-CoV-2 نامیده شد.
ویروس SARS-CoV-2 مانند ویروس‌های کرونا دیگر، برای ورود به درون سلول‌های میزبان نیاز به گیرنده‌ای به نام آنزیم مبدل آنژیوتانسین ۲ (Angiotensin converting enzyme 2, ACE 2) دارد. اتصال ویروس به ACE 2، نقش تعیین کننده برای ورود ویروس به درون سلول‌های ریه انسان و پیشرفت روند بیماری‌زایی آن دارد. به نظر می‌رسد که، ویروس SARS-CoV-2 به احتمال زیاد منشا خفاشی داشته باشد و به منظور آلوده کردن انسان برای اتصال به انواع گیرنده‌های ACE 2 غیر خفاشی سازگاری پیدا کرده است.

ساختار ویروس کرونا

ویروس کرونا چطور وارد بدن شده و نحوه تکثیر آن چگونه است؟

پروتئین S ویروس برای ورود ویروس به درون سلول ریه میزبان نقش بسیار مهمی دارد. گلیکوپروتئین های میله‌ای شکل پوسته (اسپیک‌ها یا پروتئین‌های S) ویروس SARS-CoV-2 را به گیرنده اختصاصی آن در سطح سلول (ACE 2) متصل می کنند. ورود ویروس به درون سلول‌های ریه بطور مستقیم و از طریق ادغام غشاء ویروس و غشاء سلول میزبان آغاز می‌شود. پس از آن در طی فرایند اندوسیتوز ویروس به درون سلول ریه وارد می‌شود. پس از ورود، ماده ژنتیکی ویروس (ss RNA) در سیتوپلاسم سلول رها می گردد، ویروس سیستم همانندسازی و تکثیر سلول میزبان را در اختیار خود قرار داده و تکثیر ژنوم و ساختارهای پروتئینی خود را آغاز می کند. بدین ترتیب سلول‌های ریه میزبان تبدیل به کارخانه های تولید ویروس می‌شوند. پس از آنکه اجزاء گلیکوپروتئینی پوسته ساخته شد، این اجزاء به داخل ساختارهای درون سلولی غشا دار( دستگاه گلژی و شبکه آندوپلاسمی) وارد می‌شوند. RNA های تکثیر یافته ویروس نیز به پروتئین های نوکلئوکپسیدی سنتز شده اضافه شده و بخش نوکلئوکپسیدی ویروس را تشکیل می‌دهند. ذرات ویروسی جدید به واسطه دستگاه گلژی و شبکه آندوپلاسمی سلول میزبان بصورت وزیکول های کوچک (کیسه‌های غشاء دار) از سیستم های درون سلولی غشاء دار جوانه می‌زنند و در آخرین مرحله، در نتیجه ادغام غشاء وزیکول‌های های حامل ویروس و غشاء سلول های ریه میزبان، ذرات ویروسی جدید با غشاهای لیپیدی (چربی‌دار) از سلول میزبان رها می‌شوند. هر یک از این ذرات ویروسی تازه متولد شده قادر به آلوده کردن سلول های جدید میزبانی می باشند.

بیماری زایی ویروس کرونا در بدن چگونه است؟

ویروس SARS-CoV-2 قادر به آلوده کردن انسان ها در تمام گروههای سنی می باشد. شدت بیماری‌زایی این ویروس در افراد مختلف متفاوت بوده و در ارتباط با فاکتورهای ویروس و میزبان می‌باشد. گونه ویروسی آلوده کننده فرد، سن، ساختار ژنتیکی، و وضعیت سلامتی فرد از نظر سابقه ابتلا به بیماری‌های زمینه‌ای، نحوه تغذیه، عادت ها و فعالیت‌های اجتماعی او در شدت بیماری کووید-19 نقش تعیین کننده دارند.

چه کسانی بیشتر در معرض ابتلا به کرونا هستند؟ (فاکتورهای خطرساز برای ابتلا به بیماری کووید-19)

ساختار ژنومی ویروس SARS-CoV-2 به شکل ریبونوکلئیک اسید تک رشته ای مثبت ( (+)ssRNA) است و از این رو، بسیار مستعد بروز جهش و تغییر می‌باشد. این جهش‌ها می‌توانند تغییرات ساختارهای پروتئینی و آنتی‌ژنیک ویروس را نیز به دنبال داشته باشند و بدین ترتیب بر شدت بیماری‌زایی ویروس تاثیر گذار باشند. بر این اساس، به دنبال هر جهش، گونه های مختلف ویروس SARS-CoV-2 با قدرت بیماری‌زایی متفاوت بوجود می‌آیند که می‌توانند منجر به شیوع انواع مختلف بیماری کووید-19 در مناطق جغرافیایی متفاوت شوند.
شدت بیماری‌زایی ویروس کووید-19 در ارتباط با فاکتورهای میزبانی افراد نیز می‌باشند. در حال حاضر این مسئله به خوبی اثبات شده است که ویروس SARS-CoV-19 قادر به آلوده کردن افراد از سنین نوزادی تا کهنسالی می‌باشد و دلیل اصلی تفاوت در شدت بیماری کووید-19 در آنها، وضعیت تکامل و بلوغ سیستم ایمنی افراد در گروه های سنی مختلف می‌باشد بطوری‌که بیماری کووید-19 در افراد بالاتر از ۵۰ سال با شدت بیشتری بروز می‌کند. ابتلا به بیماری های زمینه ای از قبیل فشار خون بالا، دیابت، بیماری‌های تنفسی و قلبی عروقی، بیماری های نقص سیستم ایمنی، سرطان و ابتلا همزمان به بیماری‌های عفونی باکتریایی یا ویروسی از جمله مواردی هستند که فرد را در خطر ابتلا به فرم پیشرفته و شدید بیماری کووید-19 می‌کند. عادت های تغذیه ای نامناسب مانند خوردن مداوم غذاهای فست فود، مصرف مواد غذایی پروتئینی نیمه پخته (تخم مرغ، گوشت قرمز و سفید)، عدم استفاده از سبزیجات و میوه های تازه، اعتیاد به سیگار و الکل، کمبود ویتامین (مانند ویتامین های گروه (C,B,A, و D ) و املاح (به خصوص زینک) ، استفاده مدام از سیستم‌های حمل و نقل عمومی، و مشاغل پرخطری که میزان مواجهه فرد را با ویروس SARS-CoV-2 افزایش می‌دهد (مانند کادر درمان)، در ابتلا فرد به بیماری کووید-19 و شدت بروز آن نقش تعیین کننده دارند. از نظر ژنتیکی نیز بعضی از افراد پتانسیل بیشتری برای ابتلا به اشکال شدیدتر بیماری کووید-19 را دارند.

راه های انتقال ویروس کرونا SARS-C0V-2 چیست؟

بر خلاف اغلب بیماری‌های عفونی که انتقال عوامل میکروبی آن هم زمان با بروز علائم بیماری اتفاق می‌افتد، این امر در مورد بیماری کووید-19 صدق نمی‌کند. زمان انتشار ویروس SARS-CoV-2 با عفونت های کرونا ویروسی انسانی سارس و مرس نیز متفاوت است و علی‌رغم آنکه انتشار ویروس های SARS-COV و MERS-COV همزمان با بروز علائم تنفسی (سرفه، عطسه، تب و …) آغاز می‌شود، زمان انتقال ویروس SARS-CoV-2، قبل از بروز علائم و در دوره کمون بیماری نیز امکان پذیر است. مطالعات نشان داده اند که زمان پراکنش ویروس کرونا SARS-CoV-2 به محیط از دستگاه تنفسی فرد ناقل، بطور متوسط از ۲/۵ روز قبل از بروز علائم شروع می شود و پیک آن نیم روز قبل از بروز علائم می‌باشد.
محققان معتقدند در ۴۴٪ از موارد انتقال ویروس SARS-C0V-2 قبل از آنکه فرد از آلودگی خود مطلع شود، اتفاق می‌افتد. از این رو، به نظر می‌رسد تحت شرایط کنونی که در محدودیت‌های روش‌های تشخیص بیماری کووید-19 مواجه به سر می بریم، انتشار ویروس پیش از بروز علائم اولیه آن اساسی ترین عامل گسترش جهانی بیماری کووید-19 می‌باشد.
امکان انتقال ویروس SARS-CoV-2 تا چند روز پس از بهبودی فرد از بیماری کووید-19 نیز امکان پذیر است و عدم مشاهده یا کاهش علائم تنفسی و تب در بیماران نباید به منزله بهبودی کامل او و از بین رفتن خطر انتقال ویروس در نظر گرفته شود. برای اطمینان از زمان غیر عفونی شدن افراد آلوده به ویروس SARS-CoV-2، انجام تست های تشخیصی مولکولی (RT-qPCR) بر روی نمونه های دستگاه تنفسی و سرولوژی خون ضروری است. مرکز کنترل و پیشگیری بیماری ها بر اساس نتایج حاصل از تست های تشخیصی بیماری کووید-19، زمانی را که احتمال خطر انتقال ویروس SARS-CoV-2 از افراد آلوده به افراد سالم به حداقل ممکن می رسد، حداقل ۳ روز پس از بهبودی کامل علائم تنفسی همچون تب و تنگی نفس، و حداقل ۱۰ روز پس از مشاهده این علائم، در نظر گرفته است.

نحوه انتقال ویروس کرونا

علائم ویروس کرونا و بیماری کووید-19 چیست؟

تب، سرفه خشک و احساس خستگی از معمول ترین علائم بیماری کوید-19 می باشند. بعضی از بیماران ممکن است علائم دیگری همچون از دست دادن حواس بویایی و چشایی، تنگی نفس، سردرد، بدن درد، آبریزش بینی، گلودرد، حالت تهوع ،استفراغ و اسهال نیز نشان دهند.در اغلب افراد آلوده به ویروس SARS-CoV-2 علائم بصورت خفیف بروز می کند و در حدود ۸۰٪ از موارد، افراد بدون نیاز به مراقبتهای بیمارستانی بهبود می‌یابند. از میان هر ۵ نفر یک نفر از افراد آلوده بطور جدی بیمار می‌شوند و دچار مشکلات تنفسی می گردند. افراد مسن و افراد مبتلا به بیماریهای زمینه ای همچون فشار خون بالا، مشکلات قلبی و ریوی، دیابت، اختلالات سیستم ایمنی، یا سرطان، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به فرم پیشرفته بیماری می باشند. این افراد در نتایج رادیوگرافی ریه خود علائمی از ذات‌الریه را که بسیار شبیه به بیماری های سارس و مرس می‌باشد، نشان می‌دهند. در فرم پیشرفته عفونت SARS-CoV-2، ریه‌های فرد بطور گسترده با ویروس آلوده می گردد و سلول‌های آن علاوه بر آنکه در اثر تخریب به حالت فیبروز تبدیل می‌شوند، به دلیل تجمع عوامل ضد ویروسی سیستم ایمنی بدن فرد و بقایای ویروس‌های کشته شده نیز مملوء از آب می‌شود. در چنین شرایطی به دلیل از بین رفتن عملکرد ریه‌ها، فرد با مشکلات تنفسی پیشرفته روبرو می‌شود و در اصلاح وارد فاز ADSR یا نارسایی حاد تنفسی بیماری کووید-19(Acute distress syndrome respiratory) شود. این بیماران علاوه بر درمان های شیمیایی نیاز به درمان‌های حمایتی و استفاده از دستگاه‌های تنفسی و تهویه مکانیکی داشته و می بایست در بخش مراقب‌های ویژه بیمارستان اینتوبه شوند. بیشترین میزان مرگ و میر بیماران مبتلا به کووید-19 در نتیجه بروز نارسایی های حاد تنفسی و یا ورود بیمار به فاز ADSR بیماری گزارش شده است.

آیا کرونا کشنده است؟ نرخ مرگ و میر ویروس کرونا چگونه است؟

سازمان بهداشت جهانی میزان متوسط مرگ و میر ناشی از SARS-CoV-2 را در سراسر جهان ۷٪ اعلام کرده است که در مقایسه با ویروس های (۱۱٪) SARS و (۳۴٪)MERS کمتر می‌باشد. البته باید توجه داشت که نتایج آنالیز میزان مرگ و میر در کشورهای مختلف جهان متفاوت بوده است بطوری‌که در کشورهای فرانسه، انگلیس، ایتالیا، سوئد و اسپانیا به ترتیب بیشتر از دیگر نقاط جهان گزارش شده است. علاوه بر این، با گذشت زمان امکان تغییر این آمار وجود دارد. اگر چه فاکتورهای مختلف بر میزان مرگ و میر بیماری کووید-19 تاثیر گذار می باشند، اما وجود کادر درمان متخصص و کارآمد و تجهیزات درمانی و تشخیصی کافی و پیشرفته، از عوامل موثر بر کاهش موارد منجر به مرگ این بیماری هستند. کهولت سن و وجود بیماریهای زمینه ای (فشار خون، دیابت، بیماری‌های قلبی و تنفسی، بیماری خود ایمن و نقص سیستم ایمنی) از دیگر دلایل مرگ و میر ناشی از بیماری کووید-19 می باشند.

بیماری کووید-19 بر سیستم اعصاب مرکزی خودمختار (غیر ارادی) چه تاثیری می‌گذارد؟

علائم کلاسیک کووید-19 بصورت تب، سرفه خشک و تنگی نفس بروز می‌کند که آن را از آنفولانزا و سرماخوردگی متمایز می‌کند. بر اساس اطلاعات جمع آوری شده، در مواردی نیز علائم غیر معمولی بصورت ناراحتی های پوستی، گوارشی و عصبی در بیماران مبتلا به کووید-19 مشاهده شده است. بسیاری از مطالعات اخیر نشان داده اند که بعضی از علائم بیماری کووید-19 می توانند به عنوان علائم نورولوژیک مطرح شوند. بر اساس نتایج مطالعات انجام شده، یکی از عوارض پاتوفیزیولوژیک بیماری کووید-19 اثرات مخرب ویروس SARS-CoV-2 بر سیستم اعصاب مرکزی غیر ارادی می‌باشد. نتایج تحقیقاتی اخیر حاکی از آن است که عفونت کووید-19 می تواند منجر به علائم نورولوژیکی (عصبی) با درجات آسیب متفاوت شود.
از دست دادن حواس بویایی و چشایی، کم شدن آستانه تحمل، اختلالات یا از دست دادن کامل هوشیاری، اختلال در عملکردهای طبیعی بدن و بوجود آمدن حالت های بی قراری در بیماران از علائم نشان دهنده آسیب مغزی ناشی از SARS-CoV-2 می‌باشد. بر اساس آخرین تحقیقات انجام شده، مشاهده علائم دیگر همچون سردرد، دردهای شکمی، اسهال، استفراغ و حالت تهوع می توانند از دلایل برهم خوردن تنظیم عصبی بلع و آسیب بخش هایی از مغز که در ارتباط با کنترل حالت تهوع و استفراغ هستند، باشد.در حال حاضر از دست دادن حواس بویایی و چشایی در مبتلایان کووید-19 به خوبی اثبات شده و از علائم اصلی بیماری در نظر گرفته می‌شوند. از دست دادن اشتها، حالت تهوع و استفراغ نیز شواهد دیگر مبنی بر تاثیرات مخرب SARS-C0V-2 بر سیستم اعصاب مرکزی غیر ارادی می باشد. به نظر می رسد که تهاجم ویروس SARS-CoV-2 به سیستم عصبی و برهم خوردن تنظیم ساقه مغز می تواند یکی از دلایل بروز مشکلات تنفسی در بیماران مبتلا به عفونت کووید-19 باشد. بر این اساس، توجه به عملکرد ساقه مغز در بدن می‌تواند درک روشنی از عوارض نوروژاتورولوژیک ویروس کووید-19 ایجاد کند.
بصل النخاع به عنوان بخشی از ساقه مغز ، محل قرار گیری کمپلکس خلفی عصب واگ می‌باشد (Dorsal vagal complex,DCV). این کمپلکس مرکز تنظیم اعمال حیاتی غیر ارادی مرتبط با ضربان قلب، تنفس و بلع مواد غذایی است و آسیب به آن تعادل عملکردهای طبیعی بدن انسان را بر هم می‌زند. بدین ترتیب کاملا مشخص است که تاثیرات مخرب SARS-CoV-2 بر ساقه مغز می‌تواند درجات مختلفی از آسیب‌های عصبی و حتی مرگ بیمار را بدنبال داشته باشد.
بر اساس تحقیقات انجام شده سه مسیر اصلی برای ورود ویروس SARS-CoV-2 به مغز در نظر گرفته شده است. در مدل اول به نظر می رسد که ویروس از مسیر حفره انتهایی بینی حلقی (نازوفارنکس) می‌تواند به بولب بویایی مغز (مرکز حس بویایی در مغز) دسترسی پیدا کند و پس از انتشار در مغز، از طریق مسیر انتقال عصبی به ساقه مغز راه یابد. مدل دوم بر اساس سیستم گردش خون در نظر گرفته می‌شود. در این مدل ویروس وارد مسیر جریان خون شده و امکان دسترسی مستقیم به ساقه مغز را پیدا می‌کند. مسیر سوم برای ورود ویروس به ساقه مغز از طریق عصب واگوس ( عصب ارتباط دهنده مغز و ریه ها )، در نظر گرفته می‌شود. بر اساس این مدل ویروس به دلیل تمایلی که به سلول‌های عصبی دارد، پس از آلوده کردن ریه‌ها، به عصب واگ وارد می‌شود و از طریق آن به ساقه مغز راه می‌یابد.
به نظر محققان از دست دادن اشتها می تواند شاهدی بر آلوده شدن مغز باشد. بخش عصبی کنترل بلع در مغز و در بخش هیپوتالاموس قرار گرفته است. از این رو از دست دادن اشتها نشان دهنده از بین رفتن ارتباط میان هیپوتالاموس و کمپلکس خلفی عصب واگ در ساقه مغز می‌باشد. این حالت می‌تواند به دلیل وجود ذرات ویروس در یک یا دو ناحیه از مغز باشد.

روش‌های تشخیص کرونا و عفونت کووید-19 چیست؟ (راهنمای تست های آنتی بادی کرونا و PCR و اسکن ریه)

تشخیص کلینیکی عفونت کووید-19 بر اساس سوابق اپیدمیولوژیک جامعه، تظاهرات بالینی و آزمایش های کمکی می‌باشد. از آنجایی که علائم بالینی و نشانه های بیماران آلوده به SARS-CoV-2 بسیار بی قاعده و در افراد و جوامع مختلف متفاوت می‌باشد، بکار گرفتن آزمایشات کمکی در کنار سوابق اپیدمیولوژیک جامعه در تشخیص کووید-19 امری ضروری است.آزمایشات طراحی شده برای این منظور از طریق روشهای تشخیص ژنتیکی (اسید نوکلئیک ویروس) ، سی تی اسکن ریه، تست تشخیص پاسخ های ایمنی (آنتی بادی ویروس کرونا) و کشت خون انجام می شوند.

آزمایش تشخیص کرونا با تکنولوژی شناسایی مولکولی اسیدهای نوکلئیک و روش RT-qPCR

دو روش تشخیص ویروس SARS-CoV-2 که بر اساس تکنولوژی شناسایی اسیدهای نوکلئیک (Nucleic acid, AN) انجام میشوند، واکنش زنجیره پلی‌مراز کمی ریل تایم (Real time quantitative polymerase chain reaction, RT-qPCR) و توالی‌یابی پرتوان (High-throughput sequencing) می باشند. این روش با عنوان آزمایش تشخیص کرونا PCR در بین افراد شناخته شده است. اگرچه روش‌های تشخیصی معتبر برای شناسایی SARS-C0V-2 کشت خون ویروس و توالی‌یابی پرتوان کل ژنوم می باشند، بکار بردن روش توالی‌یابی پرتوان در مراحل بالینی محدود می باشد زیرا نیاز به ابزارهای بسیار تخصصی و پیشرفته داشته و گران قیمت است. از این رو، RT-qPCR به عنوان یک روش بسیار رایج، قابل اجراء و ساده برای تشخیص ویروس‌های پاتوژن در ترشحات تنفسی و نمونه‌های خون کاربرد فراوان دارد. پس از شیوع بیماری کووید-19 در چین، بسیاری از کمپانی‌ها به سرعت تولید کیت‌های RT-qPCR را در جهت تشخیص کلینیکی ویروس SARS-CoV-2 راه اندازی کردند. در زمان شیوع بیماری کووید-19 مرکز کنترل و پیشگیری بیماری‌ها در چین (China CDC) استفاده از پرایمرها و پروب‌های اختصاصی در نواحی ژنی ORF1 و ژن کد کننده آنتی‌ژن N را برای تشخیص SARS-CoV-2 به روش RT-qPCR پیشنهاد کرد و مثبت شدن نتایج تست را برای هر دو ژن تائیدی بر ابتلا فرد به بیماری کووید-19 در نظر گرفت. هم اکنون در سراسر جهان RT-qPCR به عنوان یک آزمایش کلیدی و قابل اعتماد در جهت تشخیص SARS-CoV-2 در نظر گرفته می شود.

سی تی اسکن سینه (Computed tomography (CT) of the chest)

در مسیر تشخیص کووید-19، اگرچه روش RT-qPCR یک روش اختصاصی است اما باید نتایج منفی کاذب را نیز در نظر داشت چراکه تشخیص نادرست این بیماری عواقب جدی را به دنبال خواهد داشت. از این رو بسیاری از پزشکان پیشنهاد کرده اند که انجام CT اسکن سینه به عنوان یک روش تشخیص کمکی ضروری است زیرا یک روش بسیار حساس است و می‌تواند تصاویر مشخصی از وقوع پنومونی (ذات الریه) و میزان درگیری ریه های بیمار را به نمایش بگذارد. از این رو در افراد مشکوک به عفونت SARS-CoV-2 که نتایج تست RT-qPCR در آنها منفی گزارش می‌شود، تکرار مجدد تست RT-qPCR و سی تی‌اسکن سینه می‌تواند مفید باشد. انجام سی‌تی‌ اسکن با وضوح بالا (High resolution CT, HRCT) در جهت بررسی ریه‌ها برای تشخیص بیماری در مراحل اولیه و ارزیابی شدت عفونت کووید-19 در بیماران ضروری است. CT اسکن های معمولی در بیماران کووید-19، تصاویری از شیشه مات در بافت پارانشیمی هر دو طرف ریه (Bilateral pulmonary parenchymal ground-glass) و کدورت‌ های ریوی تثبیت شده (Consolidation Pulmonary opacities) را نشان می‌دهند و در بعضی از موارد به صورت اشکال دایره ای که به سمت اطراف خارجی بافت ریه توسعه پیدا کرده اند، دیده می‌شوند. اگر چه سی‌تی اسکن سینه به عنوان یک روش تشخیصی بسیار با ارزش در جهت تشخیص بیماری کووید-19 در نظر گرفته می شود، به خصوص در مناطقی که ویروس SARS-CoV-2 شیوع بالایی دارد، اما مانند دیگر روش‌های تشخیصی نقایصی نیز در این روش وجود دارد از قبیل عدم تمایز در میان انواع عفونت‌های ویروسی ذات الریه‌ای و تصاویر CT غیر معمول. درگیری بافت ریه در بیماران مبتلا به بیماری های سارس (SARS) و مرس (MERS) نیز مشاهده می شود و تصاویر CT اسکن سینه آنها نیز مانند بیماران مبتلا به بیماری کووید-19 بصورت کدورت‌های شیشه‌ای مات و تثبیت شده دیده می شود. این مسئله، اختصاصیت روش CT اسکن در جهت تشخیص قطعی بیماری کووید-19 را کاهش می‌دهد و از طریق تصاویر CT اسکن سینه به تنهایی، تشخیص افتراقی بیماری‌های سارس ، مرس و کووید-19 ( و یا بیماری های ذات‌اریه ویروسی دیگر) غیرممکن است. از این‌رو، انجام آزمایش RT-qPCR در کنار روش CT اسکن در جهت تشخیص قطعی ابتلا به ویروس کرونا و بیماری کووید-19 ضروری‌ است.

آزمایش تشخیص آنتی بادی کرونا به روشهای سرولوژیک الایزا (enzyme-linked immunosorbent assay, ELISAs)

آزمایش تشخیص آنتی بادی کرونا با روش‌های سرولوژیک به عنوان یکی از ابزارهای کمکی در جهت تشخیص عفونت SARS-CoV-2 در نمونه‌های سرم یا پلاسمای جدا شده از خون افراد مشکوک به بیماری کووید-19 می‌باشد. در روش‌های سرولوژی الایزا با استفاده از کیت های تجاری ایمونولوژیک، آنتی‌ژن‌های اختصاصی ویروس SARS-CoV-2 و یا آنتی‌بادی اختصاصی ضد ویروس که در بدن افراد آلوده برای مقابله با ویروس توسط سیستم ایمنی تولید می‌شوند، مورد شناسایی قرار می‌گیرند. از زمان شیوع SARS-CoV-2، انجام تست های سرولوژی و استفاده از کیت های تجاری الایزا SARS-CoV-2 IgM/IgG به عنوان یک روش سریع، ارزان و قابل دسترس در جهت تشخیص بیماری کووید-19 کاربرد فراوان داشته است. کیت های الایزا اغلب بر اساس شناسایی آنتی‌ژن N ویروس SARS-CoV-2 یا آنتی بادی‌های اختصاصی ضد آن طراحی شده اند و نتایج الایزا تست IgG این آنتی‌ژن حساسیت ۹۴/۷٪ را نشان داده اند. از آنجایی که تست های سرولوژی SARS-CoV-2 IgM/IgG بر اساس ارزیابی تولید آنتی بادی توسط سیستم ایمنی فرد می‌ باشد، فاکتورهای میزبانی بسیار همچون بیماری‌های زمینه‌ای موثر بر نحوه عملکرد سیستم ایمنی، مصرف داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی و یا وجود برخی از عفونت‌های ویروسی همراه، بر نتیجه آن تاثیر گذار هستند. از این رو، نتایج این تست به تنهایی قابل اطمینان نمی باشند و انجام تست‌های تکمیلی RT-qPCR یا CT اسکن سینه با توجه به شرایط بالینی فرد و شرایط اپیدمیولوژیک جامعه در کنار نتایج سرولوِژی ضروری می‌باشد.

برای مطالعه بیشتر در مورد تست آنتی بادی کرونا IgG و تست آنتی بادی کرونا IgM و آزمایش تشخیص کرونا PCR کلیک کنید.

تفسیر نتایج تست‌های تشخیص کرونا SARS-CoV-2

دانش تست های تشخیصی در جهت شناسایی کروناویروس سندرم حاد تنفسی شدید تیپ ۲ (SARS-Cov-2) همچنان در حال تکمیل می باشد و درک واضح از ماهیت تست ها و تفسیر نتایج آنها بسیار مهم است. از میان تست‌های تشخیص ویروس کرونا، دو تست RT-qPCR و سرولوژی الایزا SARS-CoV-2 IgM/IgG یا همان تشخیص آنتی بادی کرونا به منظور تشخیص اولیه بیماران کووید-19 کاربرد فراوان داشته و بطور رایج مورد استفاده قرار می‌گیرند. از این رو، درک صحیح و تفسیر دقیق نتایج این تست‌ها تاثیر قابل توجهی در تشخیص و مدیریت درمان عفونت SARS-CoV داشته و بسیار حائز اهمیت است.

تشخیص RNA ویروس به روش مولکولی RT-qPCR
رایج ترین تست قابل اعتماد در جهت تشخیص ویروس SARS-CoV-2 و بیماری کووید-19 تشخیص RNA ویروس به روش RT-qPCR می باشد. این تست با استفاده از سواب های گرفته شده از نواحی نازوفارنکس (حفره انتهایی بینی-حلق)، دهان و بزاق، ترشحات بینی و دهان، و یا مایعات حاصل از شستشوی مجاری تنفسی فوقانی (بینی و حلق) و تحتانی (نای، نایژه و ریه ها)، نمونه های خون، ادرار، مدفوع و بافت انجام می‌شود. بطور معمول به منظور تشخیص اولیه بیماری کووید-19 در افراد، این تست با استفاده از سواب‌های نازوفارنکس انجام می شود.
ژن های مختلفی از ویروس SARS-CoV-2 به عنوان هدف، به منظور، شناسایی ویروس به روش RT-qPCR توسط شرکت های مختلف مورد استفاده قرار گرفته‌اند که عبارتند از: یک یا چند کد کننده آنتی‌ ژن‌های انولوپ (env)، نوکلئوکپسید (N)، اسپیک (S)، ژن های ORF1 و RNA پلی‌مرازهای وابسته به RNA (ژن های RdRp). حساسیت شناسایی هر یک از ژن های فوق با یکدیگر قابل مقایسه است و در جهت شناسایی SARS-CoV-2 کاربرد مشابهی دارند، در این مورد استفاده از پرایمر پروب RdRp-SARSr متفاوت است زیرا به نظر می رسد که به علت عدم تطابق کامل (mismatch) پرایمر معکوس آن (reverse primer) با توالی ژنومی ویروس نسبت به بقیه حساسیت کمتری داشته باشد.

در اغلب افراد با علائم عفونت کووید-19، RNA ژنومی ویروس در سواب های گرفته شده از نازوفارنکس بیمار، از همان روز اول بروز علائم، قابل شناسایی است و حداکثر مقدار ویروس در طول اولین هفته شروع علائم مشاهده می‌شود. تشخیص وجود RNA ویروس و مقدار کمی آن در نمونه در روش RT-qPCR، از طریق سیکل استانداری به نام سیکل آستانه ( Cycle of threshold, Ct) مشخص می شود. Ct تعداد چرخه های تکثیر مورد نیاز برای ایجاد سیگنال‌های فلورسنت توسط دستگاه می‌باشد بطوری‌که مقادیر پایین تر Ct نشان دهنده تعداد ویروس بیشتر در نمونه است. از نظر بالینی، مقدار Ct کمتر از ۴۰ به عنوان تست مثبت RT-qPCR گزارش می‌شود. نتایج مثبت این تست در سواب‌های نازوفارنکس در طی سه هفته پس از بروز علائم به تدریج کاهش می‌یابد و در نهایت غیر قابل تشخیص می‌شود. با این وجود، مقدار Ct در افراد بستری در بیمارستان‌ در مقایسه با افرادی که علائم خفیفی از بیماری را بروز می دهند پایین تر بوده و مدت زمان بیشتری مثبت خواهند بود. باید توجه داشت که اگرچه نتایج مثبت RT-qPCR نشان دهنده وجود RNA ویروس است و منعکس کننده تعداد آنها می‌باشد، اما دلیلی بر وجود ویروس‌های زنده نمی‌باشد. در مواردی نیز مشاهده است که نتایج RT-qPCR تا ۶ هفته پس از تست اول همچنان مثبت بوده است. در موارد معدودی از بیماران تحت درمان نیز مشاهده شده است که نتایج منفی RT-qPCR پس از دو تست متوالی ، مثبت گزارش شده است. دلیل مثبت شدن این تست های متوالی منفی هنوز به درستی اثبات نشده است که آیا به علت آلوده شدن مجدد فرد با ویروس های جدید (reinfection) یا فعال شدن دوباره ویروس های پنهان شده از عفونت قبل در بدن فرد (latent infection) باشد. به منظور بررسی میزان دقت روش RT-qPCR و بررسی زمان منفی شدن نتایج ان با استفاده از رودرمان می‌توانند کار خود را از سر بگیرند. در این زمان به نظر می رسد که احتمال خطر انتقال ویروس SARS-CoV-2 از افراد آلوده به افراد سالم به حداقل ممکن رسیده باشد.

زمان مثبت شدن نتایج RT-qPCR در نمونه‌های غیر از سواب نازوفارنکس بینی- حلقی متفاوت است. سرعت منفی شدن این تست در نمونه های خلط کمتر از نمونه‌های بینی-حلقی می‌باشد و ممکن است در حالی که نتایج نازوفارنکس منفی باشد، نتایج RT-qPCR نمونه های خلط همچنان بصورت مثبت گزارش شوند. تحقیقات نشان داده اند که نتایج مثبت نمونه های مدفوع در مقایسه با سواب‌های نازوفارنکس، با متوسط زمانی ۴ تا ۱۱ روز، در ۵۷٪ از موارد بیشتر بوده است و ارتباطی با زمان بروز علائم نداشته است. با توجه به مشاهدات فوق، این امکان وجود دارد که فرد پس از رفع علائم و در حالی که نشانه‌های بهبودی بیماری را نشان می‌دهد، همچنان از طریق مدفوع خود RNA ویروسی را دفع نماید. از این رو، احتمال خطر انتقال ویروس از طریق مسیر دهانی-مدفوعی وجود دارد و باید مورد توجه قرار گیرد.
در مطالعه ای که بر روی ۲۰۵ بیمار مبتلا به کووید-19 انجام شده است، نتایج مثبت حاصل از تست RT-qPCR در نمونه‌های بدست امده از شستشوی نایژه و کیسه های هوایی (۹۳٪)، خلط (۷۲٪)، سواب بینی (۶۳٪) و سواب انتهای حلق (۳۲٪)، با یکدیگر بسیار متفاوت گزارش شده است. این نتایج تاثیر نوع نمونه را بر حساسیت تشخیص صحیح بیماری کووید-19 و شناسایی افراد ناقل به روش RT-qPCR نشان می دهد. باید توجه داشت که نتایج منفی کاذب حاصل از تست RT-qPCR ، اساسا به دلیل زمان نامناسب نمونه‌گیری و نقایص تکنیکی در روش نمونه‌گیری، به خصوص در سواب‌های نازوفارنکس (بینی-حلقی)، می‌باشد.
از آنجایی که در روش RT-qPCR، طراحی پرایمر بطور اختصاصی براساس توالی ژنومی SARS-CoV-2 انجام می‌شود، اختصاصیت این تست در اغلب موارد ۱۰۰٪ است و نتایج مثبت کاذب آن تنها در موارد خطاهای تکنیکی یا آلوده شدن مواد واکنش آزمایش امکان پذیر است.
تحقیقات آزمایشگاهی نشان داده‌اند که جداسازی ویروس SARS-CoV-2 از نمونه های سواب بینی و دهانی به روش های کشت، ۸ روز پس از بروز علائم بالینی ناموفق بوده است. این نتیجه با نتایج حاصل از RT-qPCR، و زمان منفی شدن روش های مولکولی مطابقت داشته است. بر اساس این نتایج، مرکز کنترل و پیشگیری بیماری‌ها استراتژی های خود را برای زمان بازگشت به کار کارمندان خدمات درمانی و مراقبین بهداشتی ارائه داده است؛ بطوری‌که اگر حداقل ۳ روز (۷۲ ساعت) از بهبودی کامل علائم تنفسی همچون تب، سرفه و تنگی نفس، و حداقل ۱۰ روز از زمان بروز علائم گذشته باشد، پرسنل کادر درمان می توانند به کار خود بازگردند.

تشخیص آنتی بادی‌های ضد SARS-Cov-2 به روش سرولوژی الایزا
عفونت کووید-19 بطور غیر مستقیم از طریق اندازه‌گیری پاسخ ایمنی میزبان به عفونت SARS-CoV-2 قابل تشخیص است. تشخیص های سرولوژیک به خصوص برای افرادی که علائم خفیف تا متوسط بیماری را نشان می‌دهند و مراجعه آنها به مراکز بهداشتی در مدت زمان بیشتر از ۲ هفته پس از بروز علائم می باشد، مفید است. تشخیص سرولوژیک، یک ابزار کمکی ارزشمند در جهت شناسایی افراد ناقل و بررسی انتشار ویروس در جامعه و تشخیص سابقه ابتلا فرد به بیماری کووید-19، مفید می باشد. حساس‌ترین و اولین مارکر سرولوژیکی، بررسی انتی‌بادی کل است. افزایش سطوح آنتی‌بادی در هفته دوم پس از بروز علائم شروع می‌شود. اگرچه نتایج تست الایزا برای انتی‌ بادی‌های Igm و IgG از چهارمین روز پس از بروز علائم مثبت گزارش شده اند، اما سطوح بالاتر از آنها در هفته‌های دوم و سوم بیماری تولید می‌شوند. به عنوان مثال، سروکانورژن IgM و IgG در همه بیماران در هفته های سوم و چهارم بیماری دیده شده است. سطح IgM از هفته پنجم کاهش می‌یابد و در هفته هفتم ناپدید می‌شود.
در بدن افراد آلوده به SARS-CoV-2، آنتی‌بادی‌ها برعلیه فراوان‌ترین پروتئین‌های ویروسی که آنتی‌ژن‌های نوکلئوکپسیدی می‌باشند (NC)، تولید می‌شوند. بنابراین تست‌هایی که آنتی‌بادی‌های ضد NC را تشخیص می‌دهند حساس تر هستند. با این وجود، به نظر می رسد که آنتی‌بادی‌هایی که بر علیه ناحیه اتصال گیرنده پروتئین S (Receptor binding domain of S, RBD-S) که یک پروتئین اتصالی میزبانی می‌باشد، ممکن است اختصاصی تر باشد و انتظار می‌رود که خنثی کننده ویروس باشد. به این نوع آنتی بادی ها آنتی بادی های خنثی کننده می‌گویند. بنابراین استفاده از یک یا دو آنتی ژن برای شناسایی IgM و IgG ممکن است حساسیت بیشتری داشته باشد. علی رغم این موضوع، واکنش متقاطع میان آنتی‌بادی‌های ضد SARS-CoV-2 با آنتی‌ژن های ویروس‌های دیگر خانواده کرونا می تواند منجر به پاسخ‌های مثبت کاذب و کاهش حساسیت تست های سرولوژی الایزا شود.
بر اساس نتایج مطالعات انجام شده، تیترهای بالای آنتی بادی IgG به روش الایزا، ارتباط مستقیم با آنتی‌بادی‌های خنثی کننده داشته است. با این وجود پایداری طولانی مدت و دوره مصونیت حاصل از آنتی‌بادی های خنثی کننده هنوز مشخص نشده است. بر اساس شواهد موجود زمان انجام تست های سرولوژی، شرایط بالینی فرد و شرایط اپیدمیولوژیک جامعه بر نتایج تست‌های الایزا تاثیر بسیار دارد و نتایج این تست ها به تنهایی نمی تواند تعیین کننده قطعی برای مشخص نمودن وضعیت آلودگی فرد باشد.

از این رو، تفسیر نتایج حاصل از این تست باید توسط پزشک و با توجه به سوابق پزشکی و اجتماعی فرد صورت گیرد، این موارد عبارتند از: سن، سابقه مواجهه با عوامل عفونی ( تماس نزدیک با بیماران مبتلا به کووید-19 و یا اشیاء و سطوح مشکوک، رفت و آمد در مراکز آلوده مثل بیمارستانها، و یا استفاده از سیستم های حمل و نقل عمومی)، تاریخچه بالینی فرد از نظر سابقه ابتلا به بیماری‌های زمینه‌ای (به خصوص دیابت) و بیماری‌های نقص سیستم ایمنی (سرطان، ایدز، بیماری‌های خود ایمن)، سابقه مصرف دارو (مانند کورتون)، زمان نمونه‌گیری، نوع تغذیه، و شرایط اپیدمیولوژیک جامعه.

مقایسه تفسیر نتایج حاصل از RT-qPCR و الایزا با یکدیگر
در مطالعه ای که بر روی ۴۰ بیمار مبتلا به کووید-19 انجام شده، حساسیت تست‌های RT-qPCR و الایزا IgM برای شناسایی آنتی‌ ژن نوکلئوکپسیدی ویروس (NC) به ترتیب ۹۸/۶٪ و ۵۱/۹٪ گزارش شده است. در این مطالعه، در طی ۵/۵ روز پس از بروز علائم، PCR کمی بیشترین نتایج مثبت را در مقایسه با IgM داشته است در حالی که تست الایزا IgM بیشترین نتایج مثبت خود را بعد از این زمان داشته است ( ۵/۵ روز پس از بروز علائم). تست های الایزا آنتی‌بادی های اختصاصی IgM و IgG اختصاصیت بیش از ۹۵٪ برای شناسایی کووید-19 داشته است. بر اساس مقایسه نتایج حاصل از تست های RT-qPCR و الایزا، استفاده از ۲ نمونه سرم یکی همزمان با انجام تست PCR اولیه و نمونه دیگر در دومین هفته بروز علائم، دقت تست های تشخیصی فوق را بالا می برد.
نتایج تست‌های سرولوژی الایزا SARS-CoV-2 بر اساس نتایج حاصل از ارزیابی آنتی‌بادی‌های اختصاصی IgM و IgG ضد کووید-19 (تیتراسیون آنتی‌بادی‌ها) موجود در نمونه‌ خون افراد، بطور خلاصه در چهار حالت قابل تفسیر می‌باشند:

تشخیص هر دو نوع آنتی‌بادی IgM و IgG در نمونه فرد و تیتر مثبت هر دو، نشان دهنده سابقه ابتلا فرد به بیماری کووید-19 می‌باشد (+IgM و +IgG).
تیتر منفی IgM و مثبت IgG نیز سابقه ابتلا فرد را به بیماری کووید-19 نشان می ‌دهد (-IgM و +IgG).
تیتر مثبت IgM و منفی IgG نشان دهنده ابتلا اخیر فرد به عفونت ویروس کووید-19 می‌باشد (+IgM و -IgG).
تیتر منفی هر دو نوع آنتی‌بادی IgM و IgG نمی تواند نشان دهنده عدم ابتلا فرد به بیماری کووید-19 باشد و جهت تشخیص قطعی، آزمایش RT-PCR پیشنهاد می‌‏شود.

با وجود آنکه مثبت شدن نتایج تست های سرولوِژی بر اساس مثبت آنتی‌بادی‌های IgM و IgG نشان دهنده سابقه آلودگی فرد با ویروس SARS-CoV-2 می‌باشد اما نمی‌تواند به تنهایی وجود عفونت فعال یا ناقل بودن او را مشخص نماید. از این رو انجام تست مولکولی RT-PCR برای اطمینان از بیمار بودن فرد در کنار نتایج الایزا پیشنهاد می‌شود.

درمان بیماری کرونا چیست؟ واکسن ویروس کرونا چگونه عمل می‌کند؟

تاکنون داروی اختصاصی و روش درمانی قطعی برای ویروس کرونا و بیماری کووید-19 مشخص نشده است. درمان‌های حمایتی همچون اکسیژن تراپی، مدیریت مایعات تجمع یافته در ریه ها، و استفاده از آنتی بیوتیک‌های وسیع الطیف برای جلوگیری از وقوع عفونت های ثانویه باکتریایی در بیماران مبتلا به کووید-19، از مهمترین استراتژی‌های مدیریت درمان می‌باشند. بر اساس تحقیقات انجام شده در ارتباط با مکانیسم مولکولی عفونت کووید-19 و سازمان‌دهی ژنومی SARS-CoV-2 ، چندین روش درمانی هدفمند مطرح شده اند تا از طریق آنها بتوان عوامل ویروسی را مورد هدف قرار داد و اختلالات موثری بر علیه آن ایجاد نمود.

مهار کنندگان هدفمند ویروسی

رمدسیور (Remdesivir)، یک آنالوگ آدنوزیتی است و می‌تواند آنزیم های سنتز کننده RNA ویروسی را مورد هدف قرار دهد (RNA پلی مراز وابسته به RNA) . رمدسیور با مسدود کردن مسیر سنتز ژنوم ویروس (ss RNA)، تکثیر SARS-C0V-2 را مهار می کند. در حال حاضر استفاده از رمدسیور برای درمان بیمار کووید-19 از سوی سازمان بهداشت جهانی و سازمان غذا و دارو ایالت متحد آمریکا مورد تایید قرار گرفته است. بر این اساس به نظر می رسد که آنالوگ‌های نوکلئوزیدی دیگر، همچون فاوی پیراویر (Favipiravir)، ریباویرین (Ribavirin)، و گالی دسی ویر (Galidesivir)، ممکن است کاربرد بالینی بالقوه‌ای بر ضد SARS-CoV-2 داشته باشند.
ترکیبات کلروکین (Chloroquine) و هیدروکسی کلروکین (Hydroxychloroquine) ، داروی ضد مالاریا، در مطالعات آزمایشگاهی اثرات مهارکنندگی موثری بر ویروس SARS-CoV-2 نشان داده اند و از سوی سازمان بهداشت جهانی برای درمان بیماری کووید-19 در بیماران مورد تایید قرار گرفته است.
استفاده از پروتئاز های شبه کیموتریپسین (3CL pro) و پروتئازهای شبه پاپائین (PLP) که می توانند پاسخ های ایمنی ذاتی و واکنش های التهابی را مهار کنند نیز در درمان کووید-19 کاربرد دارند.
با توجه به آنکه ACE2 واسطه اصلی برای ورود ویروس به درون سلول های میزبان می‌باشد و دارای عملکرد رسپتوری برای کروناویروس‌ها می باشد، از این رو مسدود کردن مسیر اتصال پروتئین S و ACE2 به عنوان یک استراتژی معنا دار در جهت مبارزه علیه عفونت SARS-CoV-2 در نظر گرفته شده است و مطالعاتی در این زمینه در حال انجام هستند.
در حال حاضر برخی از داروهای ضد HIV و موثر بر سلول‌های بنیادین نیز در جهت درمان عفونت کووید-19 در حال بررسی هستند.

آنتی‌بادی و پلاسما درمانی

روش پلاسما درمانی بر اساس استفاده از آنتی بادی های اختصاصی ضد ویروس SARS-CoV-2 در افراد بهبود یافته از بیماری کووید-19 در جهت درمان مبتلایان بد حال این بیماری می باشد. از این رو, بسیاری از بیماران بهبود یافته از بیماری کووید-19 برای اهداء پلاسما خود داوطلب می‌باشند. این روش برای درمان بیماری های SARS و MERS نیز کاربرد داشته است. استفاده از این روش در افراد مبتلا به فرم حاد و شدید بیماری کووید-19 نتایج مطلوبی را نشان داده است. تولید آنتی‌بادی های مونوکلونال انسانی نوترکیب اختصاصی به روش‌های آزمایشگاهی یک روش مستقیم برای خنثی کردن SARS-CoV-2 می‌باشد و تحت بررسی های تحقیقاتی هستند.
CR3022 ، یک آنتی بادی مونوکلونال انسانی اختصاصی سارس کروناویروس های بیماری های حاد تنفسی می‌باشد که می تواند به ناحیه اتصالی رسپتور ویروس SARS-CoV-2 متصل شود و به عنوان یک کاندید بالقوه برای درمان عفونت کووید-۱۹ در نظر گرفته شده است. به نظر می رسد که آنتی بادی های مونوکلونال خنثی کننده SARS-CoV-2 دیگر همچون m396 و CR3014 می‌توانند عوامل جایگزین برای درمان بیماری کووید-19 باشند.

واکسیناسیون

توجه به نحوه پراکنش ویروس SARS-Cov-2 از سوی افراد بیمار و ناقل به محیط و چرخه انتقال ذرات ویروسی در بین افراد، ضرورت دسترسی به یک واکسن کارآمد را به منظور از بین بردن شیوع گسترده ویروس در میان افراد نشان می‌دهد. از زمان شناسایی ویروس SARS-CoV-2 و شیوع جهانی آن بسیاری از مراکز تحقیقاتی معتبر جهان مطالعات خود را در جهت ساخت واکسن موثر ویروس کووید-19 آغاز کرده‌اند . تا کنون چندین استراتژی مختلف به منظور ساخت واکسن در حیوانات آزمایشگاهی بکار برده شده اند که بر اساس ویروس‌‌های زنده ضعیف شده، وکتورهای ویروسی، ویروس‌های غیر فعال شده، واکسن‌های ساب یونیت (زیر واحد)، DNA های نوترکیب و واکسن‌های نوترکیب بوده اند. این مطالعات در حال انجام می‌باشند و در چندین مورد از مدل های آزمایشگاهی و حیوانی گذشته و به مراحل مطالعات انسانی رسیده اند. مهمترین مسئله در ساخت واکسن SARS-CoV-2 قابلیت ایجاد مصونیت پایدار در انسان با حداقل احتمال خطر برای او می باشد. متاسفانه به دلیل ساختار ژنومی این ویروس (RNA تک رشته ای مثبت)، کووید-19 بسیار مستعد بروز جهش و ایجاد تغییر در ساختار ژنی و آنتی ژنیک خود می باشد. این مسئله ایجاد یک مصونیت پایدار در میزبان را با چالش بزرگی روبرو می کند چرا که فرد را همواره در خطر مواجهه با سویه های جدید جهش یافته ای از ویروس SARS-CoV-2 قرار می دهد که ممکن است نسبت به آنها مصونیت مناسب یا کافی را نداشته باشد.

علائم ویروس کرونا در کودکان چیست؟

برخلاف گزارش های ارائه شده در آغاز شیوع بیماری کووید-19، در حال حاضر انتقال ویروس کرونا SARS-CoV-2 به کودکان و ابتلا آنها به بیماری کووید-19 به اثبات رسیده است. نتایج مطالعات انجام شده بر روی کودکان سراسر جهان نشان می دهد که ابتلا کودکان از بدو تولد تا سنین نوجوانی (۱ روز تا ۲۰ سال) کاملا امکان پذیر است. مهمترین مسئله‌ای که تصور غلط مبتلا نشدن کودکان به بیماری کووید-19 را در اذهان بوجود آورد بروز بیماری کووید-19 در کودکان بصورت بدون علائم بالینی و یا با علائم خفیف و عدم مشاهده علائم شدید بیماری می باشد.
باید توجه داشت در کودکان نیز مانند بزرگسالان، در نتیجه تماس نزدیک با افراد یا سطوح آلوده امکان انتقال ویروس SARS-CoV-2 وجود دارد. اگرچه در کودکان آلوده به ویروس در اغلب موارد هیچ یک از علائم اختصاصی بیماری کووید-19 مشاهده نمی شود اما، در آنها نیز مانند بزرگسالان علائم بیماری بصورت تب، سرفه خشک ، بدن درد و بی حالی، از دست دادن اشتها، حالت تهوع و استفراغ و اسهال بروز می‌کند و در نتایج رادیوگرافی آنها نیز علائمی از ذات الریه مشاهده می شود. تنها تفاوت موجود در بروز بیماری کووید-19 در میان کودکان و بزرگسالان شدت بروز علائم و میزان بروز سندرم نارسایی حاد تنفسی یا فاز ADSR بیماری است. محققان بر این باورند که اصلی ترین عامل برای بروز فاز ADSR بیماری کووید-19، وجود یک سیستم ایمنی بالغ است که در اثر تحریکات انتی‌ژنتیک به شدت تحریک می شود. بر اساس تحقیقات انجام شده به نظر می رسد که در کودکان به دلیل انکه سیستم ایمنی هنوز بلوغ کامل پیدا نکرده است و در اصلاح نابالغ است، شدت واکنش‌های ایمنی برای از بین بردن ویروس SARS-CoV-2 در حد کشنده نمی‌باشد و از این رو، کودکان کمتر از بزرگسالان وارد فاز بسیار حاد بیماری و نارسایی‌های شدید تنفسی می‌شوند. البته باید توجه داشت که موارد معدودی فرم حاد و کشنده بیماری نیز در کودکان مشاهده شده است. اغلب این کودکان مبتلا به بیماری‌های زمینه ای همچون نارسایی های قلبی و کلیوی، سرطان خون و … بوده اند.
با توجه به عدم مشاهده علائم بالینی در کودکان آلوده به ویروس SARS-CoV-2 و یا خفیف بودن شدت علائم در آنها، کودکان می‌توانند از منابع بسیار مهم انتقال ویروس باشند و لازم است که به عنوان ناقلین اصلی بیماری کووید-19 در نظر گرفته شوند. از این رو انجام تست های تشخیصی مولکولی و سرولوژی در کودکانی که سابقه مواجهه با افراد بیمار را داشته اند, توصیه می‌شود.

انتقال از مادر به نوزاد

براساس تحقیقات انجام شده احتمال انتقال ویروس SARS-CoV-2 از مادران باردار به جنین در دوران بارداری بسیار کم است، با این وجود به آنها توصیه می‌شود که زایمان خود را به روش سزارین انجام دهند و در زمان شیردهی حداکثر نکات بهداشتی را رعایت نماینند.

تفاوت بیماری کووید-19 و کاوازاکی در کودکان

از زمان پس از شیوع بیماری کووید-19، در چندین کشور اروپایی و شمال آمریکا وضعیت اسرار آمیزی بر کودکان تاثیر گذاشته است و این سوال را مطرح کرده است که آیا شرایط بوجود آمده می تواند در ارتباط با بیماری کووید-19 باشد؟
سازمان بهداشت جهانی از اوایل مارچ ۲۰۲۰ گزارشاتی مبنی بر بستری شدن کودکان و نوجوانان در بخش‌های مراقبت های ویژه در گروه‌های سنی ۵ تا ۲۰ سال داشته است که تحت شرایط بیماری التهابی چند سیستمی بوده اند و برخی از تظاهرات بالینی بیماری آنها مشابه بیماری کاوازاکی (Kawasaki) یا سندرم شوک سمی بوده است. از این رو، این بیماری را بیماری شبه کاوازاکی نامیده است (Pseudo Kawasaki disease).
بیماری کاوازاکی یک بیماری التهابی قدیمی می‌باشد که معمولا در کودکان کمتر از ۵ سال بروز می‌کند. التهاب ناشی از این بیماری می‌تواند منجر به التهاب عروق کرونر قلب کودک شود و در نتیجه اختلال خون‌رسانی به قلب، حمله قلبی و مرگ کودک را به دنبال داشته باشد. التهاب ناشی از این بیماری نیز ممکن است غدد لنفاوی، پوست و غشاهای دهان، بینی و گلوی کودک را درگیر نماید. این بیماری مسری نیست و عامل عفونی برای آن مشخص نشده است.
علائم بیماران مبتلا به بیماری کاوازاکی بصورت تب، دردهای شکمی، راش های پوستی، چشمان قرمز، و ضربان قلب شدید بروز می کند.
بر اساس تحقیقات انجام شده بر روی کودکان مبتلا به بیماری شبه کاوازاکی و درگیر با بیماری التهابی چند سیستمی، مشاهده آنتی‌بادی‌های اختصاصی ضد ویروس SARS-C0V-2 در تعدادی از کودکان ، نشان دهنده سابقه ابتلای قبلی این کودکان به بیماری کووید-19 می‌باشد و گویای آن است که تظاهرات بالینی بیماری جدید در کودکان مبتلا به بیماری شبه کاوازاکی در نتیجه عفونت فعال بیماری کووید-19 نمی باشد.

واکنش سیستم ایمنی به کرونا ویروس

ارائه آنتی‌ژن های ویروس و تحریک سیستم ایمنی

زمانی که ویروس به سلول‌های میزبان وارد می‌شود، آنتی‌ژن های آن به سلول‌های پردازنده آنتی‌ژن (Antigen presentation cells, ACP) ارائه می‌شوند. APC بدنه مرکزی ایمنی ضد ویروس می‌باشد. پپتیدهای آنتی‌ژنیک از طریق کمپلکس سازگاری بافتی اصلی (Major histocompatibility complex,MHC یا Human leukocyte antigen, HLA) که در سطح سلول های APC وجود دارد، به سیستم ایمنی معرفی می‌شوند و سپس توسط لنفوسیت های T سایتوتوکسیک (Cytotoxic t lymphocytes, CTLs) اختصاصی ویروس شناسایی می‌شوند. از این رو، نحوه ارائه آنتی‌ژن های SARS-CoV-2 به سیستم ایمنی و ایجاد پاسخ مناسب بر علیه آن، در مقابله با ویروس و کنترل بیماری کووید-19 نقش بسیار حیاتی دارد.

ایمنی خونی و سلولی

ارائه آنتی‌ژن های ویروس به سیستم ایمنی منجر به تحریک هم‌زمان ایمنی خونی (هومورال) و سلولی فرد و به واسطه لنفوسیت‌های B و T اختصاصی ضد ویروس می‌شود. مانند تمام عفونت های ویروسی پروفایل تولید آنتی‌بادی ویروس SARS-CoV-2 الگوی معمول تولید IgM و IgG را دارد. آنتی بادی اختصاصی SARS-CoV-2 عمدتا بر علیه آنتی‌ژن‌های N و S ویروس که فراوان‌ترین پروتئین‌های ویروس می باشند، تولید می شود. در مقایسه با ایمنی خونی، تعداد لنفوسیت‌های T در فاز حاد بیماری کووید-19 به شدت کاهش می‌یابد. از آنجایی که چنین حالتی در افراد مبتلا به بیماری های سارس و مرس تا مدت ها پس از بهبودی فرد نیز مشاهده شده است و این افراد نسبت به ابتلا مجدد به این بیماری‌ها ایمن شده‌اند، به نظر می‌رسد که این یافته می‌تواند در طراحی واکسن SARS-CoV-2 موثر باشد.

پاسخ ایمنی خونی و ایجاد مصونیت در برابر ابتلای مجدد به بیماری کووید-19

بطور معمول پس از مواجهه فرد با ویروس کووید-19، اولین آنتی‌بادی که از روز دوم بر علیه آنتی‌ژن‌های ویروس به صورت اختصاصی تولید می‌شود IgM می‌باشد. با گذشت زمان در محتوای ایمونوگلوبولینی سرمی فرد پدیده سروکانورژن اتفاق می‌افتد و علاوه بر آنکه مقدار آنتی بادی های IgM در خون افزایش می یابد ، آنتی‌بادی تخصصی تر و موثرتری به نام IgG نیز بر علیه ویروس کووید-19 تولید می‌شود. اگرچه آنتی‌بادی IgM در افراد مبتلا به کووید-19 پس از گذشت هفت هفته قابل شناسایی نمی‌باشد، اما آنتی‌بادی IgG پس از این مدت نیز در سطح قابل تیتر باقی می‌ماند. در اغلب بیماری های عفونی، تشخیص IgG در نمونه خون بیماران نشان دهنده پاسخ مناسب سیستم ایمنی برای از بین بردن عوامل عفونی مسبب بیماری، پیشرفت روند بهبودی، و ایمن شدن فرد در برابر ابتلای مجدد به بیماری مورد نظر می‌باشد. در بسیاری از مواردی وجود آنتی‌بادی‌های اختصاصی IgG تا سال‌ها پس از ابتلا فرد به هر یک از بیماری‌های عفونی و گاها تا پایان عمر در خون قابل تشخیص می‌باشند. این مسئله در مورد بیماری کووید-19 به اثبات نرسیده است و تشخیص IgG در نمونه خون بیمار نه تنها نمی‌تواند نشان دهنده بوجود آمدن مصونیت او در مقابل ابتلای مجدد به بیماری کووید-19 باشد، بلکه مدت زمان پایداری آن نیز در خون افراد بهبود یافته نامشخص می‌باشد. از این رو تشخیص آنتی‌بادی‌ اختصاصی SARS-CoV-2 IgG تنها نشان دهنده سابقه آلوده شدن فرد به ویروس SARS-CoV-2 و پاسخ مناسب سیستم ایمنی او برای مقابله با ویروس می‌باشد. این مسئله به عنوان یک چالش بزرگ در جهت ساخت واکسن موثر بر علیه ویروس SARS-CoV-2 و ایجاد مصونیت برای جلوگیری از ابتلا مجدد به بیماری کووید-19 می باشد.

طوفان سایتوکاینی در کووید-19

بروز علائم سندرم نارسایی حاد تنفسی (ADSR)، از مهمترین دلایل مرگ و میر ناشی از بیماری کووید-19 می‌باشد. ADSR یکی از معمول‌ترین وقایع ایمونوپاتولوژیک عفونت‌های SARS-CoV-2، SARS-CoV و MERS-Cov می‌باشد. پاسخ های التهابی سیستمیک غیر قابل کنترل کشنده که ناشی از آزاد شدن مقادیر زیادی از فاکتورهای ایمنی زای فرد به نام سایتوکاین های پیش التهابی و التهابی (TGF B,TNF-α, TNF-B , INF- γ, IL-6,IL-12 , …) و کموکاین‌ها (CCL 3, CCL 2, CXCL9, CXCL8, …) می باشد، یکی از دلایل اصلی مرگ بیماران کووید-19 می‌باشد. طوفان سایتوکاینی همچون ماشه‌ای حمله شدید سیستم ایمنی را به بدن فرد به راه می اندازد و منجر به سندرم نارسایی حاد تنفسی، از کار افتادن اندام‌هایی مانند قلب، مغز و کلیه و در نهایت مرگ بیماران مبتلا به بیماری کووید-19 می شود.

تهاجم کروناویروس‌ها به سیستم ایمنی فرد

کرونا ویروس های انسانی برای بقا بهتر در بدن فرد، استراتژی‌های چندگانه‌ای را برای جلوگیری از بروز پاسخ‌های ایمنی به کار می‌برند. در طی تکامل بعضی از ساختارهای عوامل میکروبی تغییر پیدا می کنند و مانع از شناسایی خود توسط سیستم ایمنی انسان می‌شوند. در ویروس‌های SARS و MERS مشاهده شده است که این ویروس ها وزیکول‌هایی با ساختار دو لایه تشکیل می دهند و بدین ترتیب مانع از ارائه آنتی‌ژن‌های ویروسی به سیستم ایمنی می‌شوند. در مواردی نیز مشاهده شده که ژن‌های موثر در بیان آنتی‌ژن‌های ویروس تغییر پیدا کرده و منجر به کاهش سنتز آنتی‌ژن های ویروسی و تحریک نامناسب سیستم ایمنی فرد می شوند. به نظر می رسد که انجام این استراتژی توسط عضو جدید خانواده کرونا ویروس ها (SARS-CoV-2) نیز امکان پذیر است و تمامی جنبه های درمان و پیشگیری آن را تحت تاثیر قرار دهد.

ویروس کرونا چه مدت در هوا و روی سطوح باقی می‌ماند؟ روش‌های انتقال و جلوگیری از انتشار ویروس SARS-C0V-2 چیست؟

پایداری ویروس SARS-CoV-2

پایداری ویروس SARS-CoV-2 بدون از دست دادن حیات زیستی در قطرات تنفسی معلق هوایی و یا بر روی سطوح جامد نقش مهمی در گسترش بیماری کووید-19 دارد.
با وجود آنکه ویروس SARS-CoV-2 می‌تواند برای ساعت ها در هوا یا سطوح جامد زنده بماند، اما خوشبختانه به تدریج به سمت فروپاشی پیش می‌رود و پس از گذشت زمان کافی از بین می‌رود. تحت شرایط آزمایشگاهی کنترل شده، نیمه عمر متوسط ویروس SARS-CoV-2 در ذرات کوچک هوایی، ۲/۷ ساعت می‌باشد. پایداری ویروس کووید-19 بر روی سطوح مختلف متفاوت بوده و در ارتباط مستقیم با جنس سطوح و منافذ موجود بر روی آنها است، بطوری‌که نیمه عمر متوسط ویروس SARS-CoV-2 بر روی مس، مقوا، استیل و سطوح پلاستیکی به ترتیب ۳/۴، ۸/۵ٰ، ۱۳/۱، و ۱۵/۹ ساعت می‌باشد. با توجه به این مسئله که اصطلاح نیمه عمر به معنای مدت زمان لازم برای از بین رفتن نیمی از جمعیت ویروس های زنده است و دقت بیشتر بر نیمه عمرهای تخمین زده شده از نظر پایداری ویروس بر روی سطوح مختلف ، گسترش سریع ویروس کووید-19 در میان افراد جامعه کاملا قابل درک می باشد.
مهمترین نکته در ارتباط با پایداری محیطی ویروس SARS-CoV-2 وجود یک ساختار انولوپی (پوسته) سالم و یکپارچه می باشد. انولوپ موجود در ساختار غشائی ویروس کووید-19 از مقادیر فراوان ترکیبات لیپیدی (چربی ) تشکیل شده است. ساختار انولوپ لیپیدی در ویروس SARS-CoV-2، نقش حیاتی در پایداری حیاتی این ویروس داشته و در صورت آسیب ویروس را به سمت فروپاشی و از بین رفتن پیش می‌برد. این ویژگی ویروس SARS-CoV-2 را به شدت در برابر مواد حل کننده ترکیبات چربی همچون محلول‌های صابونی کارآمد یا مواد ضدعفونی کننده با پایه الکلی حساس می‌نماید. علاوه بر این، خشکی محیط و عدم رطوبت کافی از موارد دیگری هستند که می توانند به ساختارهای خارجی ویروس از جمله انولوپ آسیب وارد کنند و با گذشت زمان ویروس را بطور طبیعی از بین ببرند.

نحوه انتقال مستقیم و غیر مستقیم

انتقال مستقیم یا هوایی
سندرم حاد تنفسی شدید کووید-19، یک بیماری قابل انتقال از طریق ذرات معلق در هوا می‌باشد. ویروس SARS-CoV-2 از طریق عطسه، سرفه و صحبت کردن با افراد آلوده قابل انتقال است. ذرات ویروسی در اندازه‌های مختلف با توجه به شدتی که از بدن فرد آلوده به محیط بیرون رانده می‌شوند، امکان جابجا شدن تا مسافت‌های نسبتا طولانی را دارند. افرادی که در تماس مستقیم و نزدیک با افراد آلوده هستند، احتمال استنشاق ذرات کوچکتر از ۵ میکرومتر را داشته و می‌توانند از طریق هوا به ویروس کووید-19 آلوده شوند. ذرات کوچک ویروسی می توانند تا ساعت‌ها در هوا معلق باقی بمانند و شرایط انتقال هوایی ویروس را فراهم سازند. ابن روش انتقال، انتقال مستقیم یا هوایی نامیده می‌شود. مطالعات نشان داده اند که ویروس SARS-CoV-2 می‌تواند به مدت ۳ ساعت، به شکل ذرات معلق هوایی زنده بماند و همین مسئله انتقال هوایی آن را امکان پذیر می نماید.

انتقال غیر مستقیم یا فومیت
بر خلاف آن ذرات ویروسی کوچک معلق در هوا، ذرات بزرگ با سرعت بیشتری بر روی سطوح می‌نشینند و در روش انتقال ناشی از تماس با سطوح آلوده نقش بیشتری دارند. افراد سالم از طریق تماس با سطوح آلوده و بدنبال آن انتقال ذرات ویروسی به غشاهای مخاطی چشم، بینی و دهان خود آلوده می‌شوند. به این روش انتقال، انتقال غیر مستقیم یا انتقال فومیت (انتقال از طریق سطوح آلوده) گفته می‌شود.

انتقال فرد به فرد اغلب در گروه های اجتماعی که با یکدیگر در تماس نزدیک هستند مانند افراد خانواده، جمع های دوستانه و خانوادگی و محیط‌های کاری (به خصوص در مراکز بهداشت و درمان) به روش های مستقیم یا غیر مستقیم اتفاق می‌افتد. برخی از مطالعات نیز، RNA ژنومی ویروس را در نمونه های بزاق، ادرار و مدفوع افراد آلوده شناسایی کرده‌اند. این مسئله می‌تواند نشان دهنده احتمال انتقال ویروس از مسیرهای دهانی-مدفوعی باشد.

انتقال از طریق حیوانات خانگی
مطالعات انجام شده بر روی حیوانات خانگی نشان داده‌ اند که گربه ها در مقایسه با سگ‌ها در خطر بیشتری برای آلوده شدن با ویروس SARS-CoV-2 از طریق میزبان‌های انسانی می‌باشند. اگرچه این حیوانات می توانند ویروس کووید-19 را در میان خود نیز انتقال دهند اما خوشبختانه تاکنون گزارشی مبنی بر انتقال ویروس کووید-19 از حیوانات خانگی به انسان گزارش نشده است و به نظر می‌رسد که SARS-CoV-2 مسیر انتقال حیوان به انسان نداشته باشد.

راه‌های جلوگیری از انتقال ویروس کووید-19

قرنطینه کردن افراد آلوده و به حداقل رساندن تماس‌های مستقیم با آنها و یا اشیاء و وسایل شخصی و سطوح مرتبط با آنها، نقش اساسی در جلوگیری از انتقال ویروس کووید-19 به روش‌های هوایی و فومیت (تماس با سطوح آلوده) دارد.
رعایت فاصله گذاری اجتماعی یکی از نکات بسیار مهم در جهت کاهش احتمال انتقال فرد به فرد ویروس SARS-CoV-2 است.
استفاده از ماسک در مکان های اجتماعی شلوغ، وسایل حمل و نقل عمومی و مکان‌های پرخطر (سوپر مارکت‌ها، پمپ بنزین‌ها و مراکز بهداشتی) امری ضروری است و احتمال انتقال ویروس را به طور قابل توجهی کاهش می دهد.
اجتناب از تماس دست‌ها به چشم ها، دهان و بینی، شستن مرتب دست ها با آب و صابون و یا ضد عفونی کردن آنها با محلول های الکل دار سازگار با پوست، یکی از راه‌های اصلی برای جلوگیری از ورود ویروس به غشاهای مخاطی و انتقال بیماری کووید-19 می‌باشد.
ضدعفونی کردن صحیح مواد خوراکی و کالاهای خریداری شده با توجه به نوع آنها، یکی از موارد بسیار مهم در جهت جلوگیری از ورود ویروس به درون منزل می‌باشد.
در نظر داشتن احتمال انتقال ذرات ویروسی SARS-CoV-2 از طریق مدفوع در شرایط پرستاری های خانگی و بیمارستانی و کشتی‌های مسافرتی امری ضروری است و به نظر می رسد که می تواند مسیرهای احتمالی انتقال مدفوعی- دهانی ویروس را محدود سازد.

نتیجه گیری

بیماری کووید-19، یک بیماری حاد تنفسی شدید است که اولین بار در دسامبر سال ۲۰۱۹ در شهر ووهان چین مشاهده شد. این بیماری توسط جدیدترین عضو خانواده کرونا ویروس‌ها به نام SARS-CoV-2 بوجود آمده و به نظر می رسد که در نتیجه ایجاد سازگاری ویروس برای تغییر میزبان خود از خفاش به انسان اتفاق افتاده است. با توجه به جدید و ناشناخته بودن این بیماری، تا به امروز روش‌های قطعی در جهت پیشگیری، تشخیص، و درمان بیماری کووید-19 ارائه نشده است. از این رو، پیگیری آخرین اخبار سازمان های بهداشتی و تحقیقاتی معتبر همچون سازمان بهداشت جهانی (WHO)، مرکز کنترل و پیشگیری بیماری ها (CDC) ، سازمان غذا و دارو ایالات متحده (FDA) و ... ضروری به نظر می رسد. بر اساس مجموع تحقیقات انجام شده بر روی روش های انتقال, پیشگیری و درمان بیماری کووید-19، سازمان بهداشت جهانی مطالب بسیار مهمی را در این زمینه توصیه کرده است که به عنوان نکات پایانی این مقاله بطور خلاصه ارائه می گردد .
با توجه به ماهیت ویروسی عامل عفونی بیماری کووید-19، استفاده از آنتی بیوتیک ها در جهت درمان این بیماری اثری ندارد و تنها برای جلوگیری از بروز عفونت های باکتریایی ثانویه کاربرد دارند. کووید-19 توسط نیش حشرات قابل انتقال نمی‌باشد و راه های تماس آن از طریق تماس مستقیم با ذرات هوایی، قطرات و ترشحات تنفسی یا سطوح و اشیاء آلوده به ویروس SARS-CoV-2 می باشد. نوشیدنی‌های الکلی (متانول و اتانول)، اسپری کردن و تنفس مواد ضد عفونی کننده در پیشگیری از ابتلا به بیماری کووید-19 نقشی ندارند و عوارض خطرناکی را برای فرد به دنبال دارد. نگه داشتن دم به مدت ۱۰ ثانیه و بررسی نداشتن تنگی نفس در بازدم بعد از آن، روش صحیحی برای تشخیص ابتلا به بیماری کووید-19 نمی‌باشد. قرار گرفتن در معرض آفتاب و دمای بالاتر از ۲۵ درجه سانتی گراد اثری در غیر فعال کردن ویروس کووید-19 ندارد. این ویروس نسبت به سرما مقاوم است و سرما و برف آن را از بین نمی‌برد. ویروس SARS-CoV-2 در دمای یخچال و فریزر به مدت طولانی و بصورت پایدار باقی می‌ماند. طبخ کامل و دمای بالاتر از ۸۰ درجه سانتی‌گراد بهترین راه غیر فعال کردن ویروس کووید-19 در مواد غذایی می باشد. این ویروس در ارتفاعات و مناطق گرم و مرطوب نیز قابل انتقال است. لامپ‌های ماورا بنفش (Ultraviolet, UV) برای چشم، پوست و مو بسیار خطرناک می باشند و نباید برای ضدعفونی کردن به کار برده شوند. با توجه به ساختار لیپیدی غشاء انولوپی ویروس، استفاده از محلول های آب و صابون و ضد عفونی‌کننده های الکلی سازگار با پوست، بهترین راه ضد عفونی‌کننده دست می باشند.
دستگاه های اسکن کننده دمای بدن قادر به تشخیص بیماری کووید-19 نبوده و تنها دمای بدن را نشان می دهد و در صورتی که از طریق این دستگاه ها مشخص شود که دمای بدن فرد بالاتر از 38 درجه سانتی گراد می باشد، انجام تست های سرولوژیک الایزا و مولکولی RT-qPCR در جهت تشخیص صحیح بیماری کووید-19 به روش ها ضروری است. واکسن های پیشگیری کننده ذات الریه و آنفولانزا تیپ B در پیشگیری از ابتلا به بیماری کووید-19 تاثیری ندارند چرا که این ویروس جدید می باشد و ساختار آن با ساختار واکسن های موجود متفاوت است. اگرچه تا به امروز واکسنی بر علیه ویروس SARS-CoV-2 بصورت تجاری در دسترس مردم جهان قرار نگرفته است اما استفاده از واکسن های مربوط به بیماری های تنفسی دیگر برای محافظت فرد از ابتلا به آن بیماری ها و کاهش خطر حساس شدن فرد برای ابتلا به بیماری کووید-19، اکیدا توصیه می شود. شستن مداوم بینی با محلول آب نمک و خوردن سیر اثری بر این ویروس نداشته و تنها خاصیت ضد باکتریای دارند. ویروس SARS-CoV-2 قادر به آلوده کردن تمام گروه های سنی از نوزادان تا کهنسالان می باشد و شرایط سیستم ایمنی و سلامت فرد تعیین کننده روند بیماری زایی آن است. باید توجه داشت که فرم حاد و سخت بیماری و میزان مرگ و میر ناشی از بیماری کووید-19 در افراد مبتلا به بیماری های زمینه ای مانند دیابت، بیماریهای قلبی-عروقی و تنفسی، فشار خون یا نقص سیستم ایمنی و افراد بالاتر از 55 سال بیشتر است.
در حال حاضر تمام محققان جهان در تلاش در جهت یافتن بهترین روش های پیشگیری، ساخت واکسن و روش های درمانی موثر به منظور کنترل عفونت SARS-CoV-2 و کاهش شیوع بیماری کووید-19 می باشند.
امید است که در نتیجه تلاش های بدون وقفه مراکز تحقیقاتی و سازمان های بهداشت و درمان جهانی، بیماری کووید-19 نیز همچون دیگر بیماری های کشنده عفونی که هم اکنون به دلیل وجود واکسن و داروهای مناسب و کاربردی قابل کنترل شده اند، تحت کنترل دستان بشر قرار گیرد و از آن پس تهدیدی برای زندگی فردی و اجتماعی او محسوب نشود.

منابع:

https://www.fda.gov/

دسته بندی مقالات

آخرین مقالات