نشت مایع منی در مردان | علل و درمان

نشت مایع منی در مردان حالتی است که منی به صورت غیرارادی از آلت تناسلی مرد خارج می‌شود. در اکثر آقایان این حالت به هنگام خواب یا پس از ادرار اتفاق می‌افتد که گاهی می‌تواند نشانه ابتلا به یک بیماری نیازمند درمان باشد، ولی معمولاً امری عادی است. این مقاله شامل علل نشت مایع منی در مردان و درمان‌های مناسب آن است.
برای درک نشت مایع منی ابتدا باید فهمید که مایع منی چیست. منی مایع سفید رنگی است که در هنگام انزال از آلت تناسلی مرد خارج می‌شود و بیشتر شامل مایع تولید شده از پروستات و وزیکول سمینال (غدد کوچکی در پشت پروستات) است. درصد کمی از مایع منی را اسپرم تشکیل می‌دهد. عقیده بر این است که منی تنها هنگام رابطه جنسی یا انزال خارج می‌شود ولی در بعضی مواقع حتی بدون تحریک جنسی نیز این مایع از آلت تناسلی خارج می‌شود. نشت منی در هنگام رابطه جنسی امری معمول به حساب می‌آید. شرایط دیگری نیز ممکن است منجر به نشت این مایع شود. برخی از این شرایط دارای دلایل مستقیم هستند که می‌توانند درمان شوند و برخی نیازی به درمان یا مداخله پزشکی ندارند. به یاد داشته باشید که درباره خروج غیر ارادی منی یا هر مسئله دیگری که به اندام‌های تناسلی مربوط می‌شود باید با دکتر عمومی یا متخصص اورولوژیست مشورت کنید.

چه عواملی باعث نشت منی می‌شوند؟

علاوه بر تحریک جنسی، عوامل زیر نیز ممکن است باعث نشت منی شوند:

• احتلام (خروج مایع منی در خواب)
• عوارض برخی داروها
• مشکلات پروستات
• آسیب عصبی

این شرایط ممکن است دارای نشانه‌های دیگری نیز باشند که در ادامه بررسی خواهند شد:
 

تحریک جنسی:

در مردان جوان خروج منی هنگام تحریک یا رابطه جنسی امری عادی است. ممکن است این حالت شخص را کمی اذیت کند ولی مشکل پزشکی به حساب نمی‌آید. 
مایع دیگری که ممکن است در هنگام نعوظ از آلت خارج شود را مایع پیش منی می‌نامند. این مایع از نظر شیمیایی با منی فرق دارد و نقش روان‌کننده را ایفا میکند و ممکن است حاوی اسپرم هم باشد. پس بهتر است برای مراقبت و جلوگیری از بارداری قبل از شروع رابطه یا تماس جنسی از کاندوم استفاده شود. 

درمان:
خروج منی یا مایع پیش منی هنگام نعوظ نیازی به درمان ندارد و کاملاً عادی و طبیعی است. این امر نباید با انزال زود هنگام اشتباه شود. انزال زود هنگام شامل خروج مایع منی و ارضاء در زمانی زودتر از انتظار، یا ناتوانی برای کنترل انزال پیش از دخول است. این مسئله ممکن است دلیل بنیادینی مانند مشکلات روحی یا روانی داشته باشد.

احتلام:

احتلام یا رویای خیس پدیده‌ای بسیار عادی و طبیعی در روند بلوغ و تا دهه ۲۰ سالگی مردان است. اکثر مردان در دوره‌ای از زندگی خود خروج مایع منی در خواب را تجربه کرده‌اند. این شرایط عبارت است از خروج مایع منی یا انزال در هنگام خواب که می‌تواند بر اثر برخورد آلت تناسلی به بستر یا دیدن رویای جنسی باشد. گاهی احتلام ممکن است تنها با خروج کمی مایع منی همراه باشد و شخص ارضاء نشود. 

درمان:
اکثر پسران و مردان نیازی به درمان احتلام ندارند. عمدتاً با بالا رفتن سن تناوب این اتفاق کمتر می‌شود. ممکن است در دوره‌ای که رابطه جنسی کمتر می‌شود تناوب خروج مایع منی در خواب افزایش یابد.

عوارض داروها:

داروهایی همچون ضد افسردگی‌ها، تثبیت‌کننده‌های خلق و خوی و برخی داروهای هورمون درمانی ممکن است باعث نشت مایع منی شوند. داروهای ضد افسردگی با کارکرد بازدارنده بازجذب سروتونین ممکن است علاوه بر خروج غیر ارادی منی باعث به وجود آمدن عوارضی جنسی همچون کاهش میل جنسی، تاخیر در انزال و مشکلات نعوظ شوند. این عوارض بسته به نوع داروی مصرف شده، مقدار مصرف و همزمانی مصرف با دیگر داروها متفاوت است. اگر باید این نوع داروها را مصرف کنید از پزشک خود بخواهید عوارض جانبی احتمالی آن را برای شما شرح دهد تا بتوانید در مورد مصرف یا تغییر آن‌ها تصمیم بگیرید. 

درمان:
در بحث درمان افسردگی برای بالا رفتن بازده موفقیت درمان، همیشه توصیه می‌شود از درمان‌های روانکاوی و دارو درمانی همزمان استفاده شود. ۳۰ تا ۴۰ درصد از افراد ممکن است با استفاده از یکی از این روش‌ها (دارو درمانی یا روانکاوی) بهبود یابند. اگر عوارض جنسی ایجاد شده بر اثر مصرف داروهای ضد افسردگی باعث افسردگی بیشتر شما شود باید با پزشک خود درباره مصرف آن‌ها مشورت کنید. در بعضی موارد تغییر در مقدار مصرف دارو یا تغییر دارو ممکن است مشکل را برطرف کند. همچنین می‌توانید درباره کمک گرفتن از یک مشاور رفتار درمانی نیز با پزشک مشورت کنید. شما به هیچ وجه نباید مصرف داروهای ضد افسردگی را خودسرانه متوقف کنید و برای هرگونه تغییر در مقدار مصرف داروها و آگاهی از عوارض کوتاه مدت یا بلند مدت دارویی باید با پزشک مشورت کنید.

مشکلات پروستات:

پروستات غده‌ مسئول تولید مایع منی در مردان است. اسپرم در این مایع شناور میشود تا از آلت تناسلی خارج شود. پروستات مستعد مشکلات و بیماری‌هایی همچون پروستاتیست (التهاب و بزرگ شدن پروستات بر اثر عواملی مثل عفونت باکتریایی، آسیب عصبی یا هر نوع پاسخ ایمنی و التهابی) و سرطان پروستات است. دلیل به وجود آمدن سرطان پروستات هنوز کاملاً مشخص نیست. سرطان پروستات و پروستاتیست ممکن است باعث به وجود آمدن عوارضی همچون دشواری در خروج ادرار، درد در ناحیه شرمگاهی، تغییرات در نوع انزال، وجود خون در مایع منی و نشت مایع منی شوند. 

درمان:
اگر هر کدام از عوارض زیر را مشاهده کردید به پزشک مراجعه کنید:

• احساس سوزش هنگام دفع ادرار
• وجود خون در ادرار یا منی
• تغییرات در انزال
• انزال دردناک

برای درمان پروستاتیست ممکن است آنتی‌بیوتیک تجویز شود اما روش درمان سرطان پروستات پیچیده‌تر است. به دلیل کند بودن رشد سرطان پروستات ممکن است در ابتدا نیازی به درمان نباشد و تنها معاینه و آزمایشات دوره‌ای مربوطه برای بررسی وضعیت رشد سرطان کافی باشد. در صورت صلاحدید پزشک ممکن است پروستات تحت عمل جراحی قرار گرفته یا برداشته شود. بسته به مرحله یا استیج سرطان ممکن است از درمان‌های بسیار متنوعی استفاده شود.

آسیب‌دیدگی دستگاه عصبی:

آسیب‌دیدگی دستگاه عصبی ممکن است باعث ایجاد نشت مایع منی شود. بالا رفتن سن،‌ عفونت، آسیب‌دیدگی یا جراحی دستگاه عصبی ممکن است باعث تغییراتی در اعصاب دخیل در انزال شوند. در روند انزال ارتباط و همکاری دقیقی باید بین مغز، نخاع و اعصاب وجود داشته باشد تا فرآیند به درستی انجام شود. هر عاملی که کارایی اعصاب را تغییر دهد (دیابت،‌ سکته مغزی یا ام اس) می‌تواند بر روند انزال و خروج منی تاثیر داشته باشد. 

درمان:
درمان عامل اختلال، بهترین راه بهبود است. آسیب‌دیدگی اعصاب بر اثر عفونت یا التهاب ممکن است بر اثر گذشت زمان بهبود یابد ولی آسیب‌دیدگی‌هایی که بر اثر جراحت،‌ حراجی، سرطان یا بیماری‌های دستگاه عصبی به وجود می‌آید ممکن است روند دشوارتری داشته باشند. تیم درمانی با کمک هم می‌توانند برنامه درمانی اختصاصی برای درمان و بهبود شرایط هر فرد داشته باشند. 

نشت مایع منی پس از ادرار:

در برخی مردان پس از ادرار، مقداری مایع منی خارج می‌شود که معمولاً مشکل آفرین نیست. اگر نگران هستید که این مایع ممکن است مربوط به عامل عفونی همچون عفونت ادراری باشد می‌توانید برای معاینه و آزمایش به پزشک مراجعه کنید. دلیل معمول و ساده خروج منی همراه یا پس از ادرار می‌تواند کمک به خارج کردن باقی‌مانده مایع منی ناشی از آخرین انزال باشد. همچنین گاهی وجود منی در ادرار می‌تواند به دلیل ورود منی به مثانه و عدم خروج کامل آن باشد که باعث کدر شدن ادرار می‌شود. 
در صورتی که خروج مایع منی به همراه ادرار به عفونت و آسیب‌های بافتی مرتبط باشد، باید به پزشک مراجعه کرد.

درمان:
اگر خروج منی پس از ادرار به طور دائم اتفاق نمی‌افتد، نیازی به درمان نمی‌باشد. اما در صورتی که این اتفاق به طور مداوم تکرار می‌شود، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید. اگر خروج منی به دلیل ورود اسپرم به مثانه باشد مادامی که تمایل به بچه‌دار شدن ندارید نیازی به درمان ندارد. برای درمان این حالت بسته به دلیل ایجادکننده آن اقدام می‌شود. ممکن است حالتی تحت عنوان انزال خشک تجربه شود و در صورتی که در ادرار نشانه‌ای از منی نباشد ممکن است مشکل از عوامل سازنده مایع منی باشد. اگر این حالت در نتیجه جراحی پروستات یا دیگر اندام داخلی ایجاد شود، ممکن است درمان آن دشوارتر باشد. برای درمان این حالت ممکن است از داروهایی همچون داروهای فشار خون یا ضد آلرژی و التهاب استفاده شود.

شایعات در مورد نشت مایع منی

همچون سایر مسائل مربوط به دستگاه تناسلی، شایعات و سوء برداشت‌های مرتبط به نشت مایع منی نیز بسیار زیاد است. در برخی فرهنگ‌ها خروج غیر ارادی منی را باعث از دست رفتن نیروی بسیار مهمی می‌دانند. این فکر می‌تواند باعث ایجاد اضطراب، فشار عصبی و فرسودگی روانی شود. خوشبختانه مطالعات نشان داده است که رفتار درمانی، روان درمانی و آموزش صحیح مسائل جنسی می‌تواند این نگرش را تغییر دهد. 

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

معمولاً نشت مایع منی مسئله نگران‌کننده‌ای نیست. اما در صورتی که این اتفاق به طور دائم رخ می‌دهد یا مقدار خروج آن باعث ناراحتی یا اضطراب می‌گردد بهتر است به پزشک مراجعه شود. اگر عوارض زیر را مشاهده کردید بهتر است به پزشک مراجعه کنید:

• وجود خون در ادرار یا مایع منی
• مایع منی همراه با بوی فاسد
• تغییر در انزال
• انزال یا ادرار دردناک
• خروج مایعی که شبیه به مایع منی سالم یا عادی نیست

پزشک ممکن است درباره زمان بروز علائم، شرایط سلامتی، بیماری‌ها یا عادات زندگی شما سوال بپرسد. همچنین ممکن است قسمت‌های مختلف بدن شما از جمله اندام تناسلی و مقعد را معاینه کرده و آزمایش ادرار یا منی تجویز کند.

تحمل و سازگاری:

تغییرات در انزال می‌تواند منجر به عدم رضایت در فرد یا شریک جنسی او شود و اضطراب، افسردگی یا استرس به همراه داشته باشد. اگر مشکل در انزال منجر به ناباروری شود، ممکن است برای رفع آن نیاز به صرف هزینه و زمان باشد. برای آگاه شدن از هزینه، روش‌های ممکن و راه‌های موجود می‌توانید با متخصص اورولوژیست یا ناباروری مشورت کنید. پس از آگاهی از شرایط و راه‌های پیش‌رو، برای انتخاب بهترین روش و شناخت بهتر شرایط با همسر خود مشورت کنید. شما و همسرتان باید با هم به متخصص ناباروری مراجعه کنید. 

به یاد داشته باشید:

نشت مایع منی می‌تواند عادی باشد هرچند گاهی آزار دهنده به نظر می‌رسد. اگر جوان هستید ممکن است با گذر زمان از آن رها شوید. اگر سن شما بالای ۴۰ سال است، می‌توانید برای برنامه‌ریزی مراقبت‌ها و معاینات پروستات با پزشک مشورت کنید. تغییرات نگران‌کننده در اندازه نشت منی یا نوع انزال را یادداشت کنید و با پزشک خود مشورت کنید.

منابع:

https://www.healthline.com
https://www.medicalnewstoday.com