نکاتی مهم برای انجام آزمایش ادرار در زمان قاعدگی

یکی از سوالات مهم که برای اغلب خانم‌ها مطرح است این است که چطور آزمایش ادرار در زمان قاعدگی خود را انجام دهند و تاثیر عادت ماهیانه بر نتیجه آزمایش آن‌ها چیست. با وجود آنکه زمان سیکل پریودی بر نتیجه بسیاری از آزمایش های تشخیصی (مانند بررسی سطح هورمون) تاثیر دارد اما آزمایش آنالیز ادرار در مقایسه با آزمایش های دیگر حساس‌تر است. زیرا در زمان جمع آوری ادرار آلوده شدن نمونه با خون قاعدگی می تواند موجب گزارش نتایج غیرواقعی در آزمایش آنالیز ادرار شود. در این مقاله بطور خلاصه برای شما توضیح خواهیم داد که چرا نباید در هنگام پریودی آزمایش آنالیز ادرار را انجام دهید.
آزمایش آنالیز کامل ادرار شامل سه بخش است: میکروسکوپی، بیوشیمیایی و کشت میکروبی. در بخش میکروسکوپی نمونه ادرار از نظر وجود اجزایی همچون گلبول‌های سفید، گلبول‌های قرمز (خون)، باکتری‌ها و مخمرها، سلول‌های اپیتلیال و کریستال‌ها بررسی می‌شود. در بخش بیوشیمیایی، ترکیب شیمیایی ادرار از نظر وجود خون، پروتئین، قند، کراتینین، بیلی روبین، اسیدیته و pH تجزیه و تحلیل می‌شود. به علاوه در بخش میکروبی با هدف بررسی عفونت های مجاری دستگاه ادراری تناسلی نمونه ادرار کشت داده می‌شود. بر این اساس کاملاً واضح است که آلوده شدن ادرار با خون ناشی از قاعدگی می‌تواند بر نتایج بررسی‌های میکروسکوپی و بیوشیمیایی آزمایش آنالیز ادرار تاثیر گذار باشد.

خون در ادرار (هماچوری)

وجود خون در ادرار یا هماچوری در هر دو بخش بیوشیمیایی و میکروسکوپی آزمایش آنالیز ادرار بررسی می‌شود. با وجود آنکه مشاهده مقدار اندکی خون در نمونه ادرار در اکثر اوقات جای نگرانی ندارد اما در صورتی که در نتیجه آزمایش آنالیز ادرار شما مقادیر قابل توجهی از خون گزارش شود پزشک به ابتلای شما به بیماری های کلیوی، کبدی و یا عفونت مجاری ادراری مشکوک خواهد شد. بنابراین دفع خون قاعدگی به همراه ادرار در زمان جمع آوری نمونه می‌تواند موجب جواب مثبت کاذب از نظر وجود گلبول‌های قرمز در نمونه ادرار شما شود و پزشک را در تشخیص بیماری شما دچار اشتباه کند.

پروتئین در ادرار (میکروآلبومین)

آزمایش غربالگری ادرار از نظر وجود پروتئین در ادرار میکروآلبومین نامیده می‌شود. وجود میکروآلبومین در ادرار، حتی به مقدار کم، مراحل اولیه آسیب های کلیوی را نشان می‌دهد. دیابت یکی از اصلی‌ترین عواملی است که با آسیب به کلیه ها منجر به دفع پروتئین در ادرار می‌شود. در خون پریودی نیز علاوه بر گلبول‌های قرمز مقداری پروتئین وجود دارد و از این رو می‌تواند موجب گزارش مثبت کاذب از نظر وجود پروتئین در نتیجه آزمایش آنالیز ادرار شود. بنابراین در صورتی که در زمان قاعدگی آزمایش آنالیز ادرار را انجام دهید احتمال زیادی وجود دارد که نتیجه آزمایش شما مشابه یک بیمار مبتلا به دیابت، بیماری های کلیوی یا فشار خون گزارش شود و مسیر تشخیص و درمان شما اشتباه پیش رود.
علاوه بر دو فاکتور خون و پروتئین که در زمان قاعدگی در نمونه آزمایش ادرار شما افزایش می‌یابند، شاخص‌های تشخیص دیگری مانند تعداد سلول‌های اپیتلیال، ساختارهای کاست و میزان اسیدیته ادرار نیز در هنگامی که پریود هستید متفاوت خواهد بود. 

بیشتر بخوانید: آزمايش كامل ادرار - Urine Analysis | چرا باید این آزمایش را انجام دهیم؟ | چه آمادگی قبل از انجام این آزمایش لازم است؟

با توجه به مطالب ذکر شده، دفع خون قاعدگی در زمان جمع آوری نمونه ادرار ممکن است منجر به نتایج نادرست آزمایش آنالیز ادرار شود و پزشک را از نظر تشخیص صحیح بیماری گمراه خواهد کرد. بنابراین به شما توصیه می‌کنیم قبل از انجام آزمایش ادرار در زمان قاعدگی خود حتماً با پزشک صحبت کنید و جز در موارد اضطراری و اورژانسی از انجام آزمایش آنالیز ادرار در زمان پریودی خودداری کنید. 

در زمان پریودی چطور آزمایش ادرار بدهیم؟

در مواردی که ناچار به انجام آزمایش ادرار در زمان قاعدگی هستید، می‌توانید از تامپون استفاده کنید. در این صورت می‌توانید بطور موقتی مانع از دفع خون شده و از آلوده شدن نمونه ادرار خود با خون پریودی جلوگیری نمایید. البته این مسئله را حتماً با پزشک و آزمایشگاه که آزمایش آنالیز ادرار را انجام می‌دهید در میان گذاشته تا نتایج آزمایش شما با توجه به شرایط خاص پریودی شما مورد بررسی قرار گیرد.

منابع:

https://www.healthline.com
https://www.medlineplus.gov
https://www.chop.edu
https://www.pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
https://www.researchgate.net
https://www.pharmacytimes.com