با توجه به شیوع بسیار بالای ویروس کرونا، طراحی و ساخت واکسن کرونا برای مقابله با آن به یک مشکل بزرگ جهانی تبدیل شده است. در حال حاضر تعدادی از کشورها و شرکت های بزرگ دنیا در حال آزمایش و ساخت این واکسن هستند ولی تاکنون تعداد کمی از تحقیقات به نتیجه مناسب رسیده اند. شرکت آمریکایی مدرنا (Moderna) یکی از این شرکت ها است که موفق به ساخت واکسن کووید ۱۹ با اثربخشی بالا شده است. در تاریخ ۱۶ نوامبر برابر با ۲۶ آبان ماه، شرکت مدرنا اعلام به ساخت واکسن کووید ۱۹ (mRNA-1273) با اثر بخشی ۹۴/۵ درصد کرد. این تحقیقات که در حال حاضر فاز سوم آزمایش ها را پشت سر گذاشته است، بر روی سی هزار فرد داوطلب اجرا شده و نتایج موفقیت آمیزی را به دست آورده است. با توجه به نتایج و گزارشات اولیه این شرکت، برای ایجاد ایمنی در مقابل ویروس کرونا تزریق دو مرحله از این واکسن نیاز می باشد. همچنین این واکسن در دما ۲- ۸ درجه سانتی گراد دارای ماندگاری ۱ هفته ای می باشد که در نگه آن در دما ۲۰- درجه سانتی گراد، این ماندگاری تا ۶ ماه افزایش پیدا می کند.
شرکت مدرنا در مرحله سوم تحقیقات خود از سی هزار داوطلب آمریکایی بالای ۱۸ سال استفاده کرده است. از این میان، هفت هزار نفر دارای سن بالای ۶۵ سال می باشند. به علاوه پنج هزار نفر از کل افراد شامل داوطلبین زیر ۶۵ سال با سابقه بیماری های مزمن و زمینه ای مانند دیابت، چاقی و بیماری های قلبی بوده اند که در معرض ابتلای بالا و سخت به ویروس کووید ۱۹ بودند. افرادی که از لحاظ پزشکی در ریسک بالای ابتلا به بیماری کرونا بودند ۴۲ درصد داوطلبین این تحقیقات را شامل می شدند. از طرفی در این تحقیق افرادی با نژادهای گوناگونی نیز مورد آزمایش قرار گرقتند که نزدیک به یازده هزار نفر (۳۷ درصد کل داوطلبین) گزارش شده اند. این افراد شامل شش هزار نفر آمریکایی لاتین و ۳ هزار نفر سیاه پوست آفریقایی- آمریکایی می باشد.
در این مرحله به تمامی این افراد به صورت تصادفی دو دوز واکسن کووید ۱۹ یا دارونما (Placebo) تزریق شد. پس از گذشت دو هفته، ۹۵ نفر از کل افراد (۰/۳۲ درصد) مبتلا به بیماری کرونا شدند که از این تعداد ۹۰ نفر جز دریافت کنندگان دارونما و ۵ نفر جز دریافت کنندگان واکسن کووید ۱۹ بودند. همچنین ۱۱ نفر از افراد مبتلا به بیماری کرونا شدید شدند که تمامی آن ها جز گروه دریافت کنندگان دارونما گزارش شده اند. از آنجایی که در این تحقیق افراد با رده سنی و نژادهای گوناگونی مورد بررسی قرار گرفته اند، از ۹۵ فرد مبتلا شده به کرونا، ۱۵ نفر دارای سن ۶۵ سال به بالا و ۲۰ نفر دارای نژادهای مختلف (شامل ۱۲ آمریکای لاتین، ۴ سیاه پوست آفریقایی- آمریکایی، ۳ آسیایی- آمریکایی و ۱ چند نژاد) می باشند. این نتایج به معنای کارآمدی و اثر ۹۴/۵ درصدی واکسن ساخته شده توسط شرکت مدرنا میباشد (p<۰/۰۰۰۱). این شرکت ادعا کرده است " نتایج مثبت اولیه ما از مطالعات فاز سوم تحقیقات به ما اولین تاییده پزشکی را می دهد که واکسن ما توانایی پیشگیری از بیماری کرونا و حتی شرایط شدید آن را نیز می دهد."
نتایج نشان می دهد بدن انسان به خوبی به این واکسن واکنش نشان می دهد و خطری برای مصرف آن وجود ندارد. به طور کلی تنها در ۲ درصد افراد شرایط سختی پس از دریافت واکسن به وجود آمد. این مشکلات پس از دریافت دوز اول واکسن شامل درد در ناحیه تزریق (۲/۷ درصد)، و پس از دریافت دوز دوم واکسن شامل خستگی (۹/۷ درصد)، درد عضلانی (۸/۹ درصد)، درد مفاصل (۵/۲ درصد)، سردرد (۴/۵ درصد)، بدن درد (۴/۱ درصد) و قرمزی پوست در ناحیه تزریق واکسن (۲ درصد) گزارش شده است که تمامی از عوارض موقت و کوتاه مدت بودند.
پس از ادعای شرکت فایزر (Pfizer) در ارتباط با ساخت واکسن کرونا با اثربخشی بالاتر از ۹۰ درصد، هم اینک شرکت مدرنا تصمیم دارد در صورت دریافت مجوز اورژانسی تولید واکسن کووید ۱۹ از FDA آمریکا، تحقیقات نهایی را بر روی این واکسن طی دو ماه به پایان برساند. در این صورت مدرنا توانایی ساخت ۲۰ میلیون نسخه از این واکسن را تا پایان سال ۲۰۲۰ برای کشور آمریکا را دارد. همچنین این شرکت ادعا کرده است در سال ۲۰۲۱ حدود ۵۰۰ میلیون تا ۱ میلیارد واکسن را برای مصرف جهانیان تولید می کند. در تاریخ ۵ آگوست ۲۰۲۰ برابر با ۱۵ مرداد، قیمت هر دوز از این واکسن حدود ۳۲ تا ۳۷ دلار تخمین زده شده است.
منابع:
https://www.investors.modernatx.com
https://www.webmd.com
https://www.cnbc.com