آزمایشات و تست ھا کولایف
آزمایش چربی لیپوپروتئین با چگالی بالا - HDL
High-density lipoprotein (HDL) cholesterol, HDL-C
اطلاعات آزمایش در یک نگاه
هدف از انجام این آزمایش چیست؟
آزمایش HDL به منظور بررسی خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و گرفتگی عروق (تصلب شرایین) انجام میشود. این آزمایش سطح ناسالم چربی خون را ارزیابی می‌کند.
چه زمانی این تست درخواست می شود؟
آزمایش HDL در دو حالت کلی زیر درخواست میشود:
غربالگری
- در بزرگسالان:
- افرادی که در خطر ابتلا به بیماری قلبی نیستند و علائمی ندارد، به عنوان یکی از آزمایش‌های چکاپ دوره‌ای (هر ۴ تا ۶ سال یکبار) انجام میشود
- افرادی که در خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی هستند (در آزمایش‌های قبل سطح کلسترول آن‌ها بالا بوده است)، با توجه به نظر پزشک در فواصل زمانی مشخص انجام میشود
- در کودکان، نوجوانان و جوانان:
- افرادی که در خطر بیماری‌های قلبی نیستند، حداقل یک بار در سنین ۹ تا ۱۱ سالگی و بار دیگر در سنین ۱۷ تا ۲۱ سالگی انجام میشود
- کودکانی که در خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی هستند، باید در سنین بین ۲ تا ۸ انجام شود (انجام HDL برای کودکان زیر ۲ سال امکان پذیر نیست)
- جوانانی که در خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی هستند، باید زودتر از سنین بزرگسالانی آغاز و در فواصل زمانی مشخص تکرار شود
نظارت
- زمانی که عوامل خطرزا بیماری‌های قلبی در فرد بروز پیدا می‌کند
- هنگامی که دیگر آزمایش‌های مرتبط با چربی فرد میزان خطرزا را نمایش می‌دهند
- زمانی که فرد تحت درمان تنظیم سطح چربی می‌باشد
چه نمونه های برای این تست گرفته میشود؟
نمونه خون از رگ بازو
شرایط لازم برای انجام آزمایش چیست؟
- ناشتا بودن فرد الزامی است و نباید از ۸ تا ۱۲ ساعت قبل از آزمایش چیزی به جز آب خورده باشد
- در صورت استفاده از داروهای کاهش دهنده چربی خون لازم است که در مورد قطع مصرف یا ادامه آن در روزهای قبل از آزمایش با پزشک مشورت شود
| معرفی کلی آزمایش | |
| دسته بندی آزمایش | بیوشیمی |
| بخش عملیاتی آزمایشگاه | |
| نمونه ارجح برای آزمایش | سرم یا پلاسما هپارینه/ EDTA |
| ماندگاری در دمای اتاق | ۲۴ ساعت |
| ماندگاری در یخچال | ۱ هفته |
| ماندگاری در فریزر | ۱ ماه |
| روش مرجع انجام آزمایش | محلول‌سازی دترجنت/ آنزیماتیک (Detergent Solubilization/ Enzymatic) |
| حداقل میزان نمونه | ۰/۵ تا ۲ میلی‌لیتر |
| دستورالعمل تهیه نمونه | سرم:
|
| معیارهای رد نمونه | سرم:
|
محدوده مرجع در جواب آزمایش HDL، رنج نرمال برای هر فرد سالم را نمایش می‌دهد. مقادیر خارج از این محدوده می‌تواند نشان دهنده مشکلات احتمالی و یا بیماری در فرد باشد. لازم به ذکر است محدوده مرجع در برگه جواب آزمایش آزمایشگاه‌های مختلف ممکن است متفاوت باشد. این تفاوت ناشی از تجهیزات آزمایشگاهی و یا روش‌های مختلف انجام تست است. لذا حتماً برای تفسیر جواب آزمایش HDL خود با پزشک معالج مشورت کنید.
محدوده مرجع ذکر شده در این سایت بر اساس یک روش آزمایشگاهی بوده و صرفاً جهت اطلاع می‌باشد.
نتیجه آزمایش کلسترول لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL) با توجه به سن و جنس فرد تفسیر میشود و بر اساس واحدهای میلی‌گرم بر دسی‌لیتر (mg/dL) یا میلی‌مول بر لیتر (mmol/L) گزارش می‌گردد. در جدول‌های زیر خلاصه‌ای از تفسیر بالینی نتایج مختلف این تست نشان داده شده است.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
بیشتر بخوانید: چگونه جواب آزمایش را بخوانیم و تفسیر کنیم؟
چه چیزهای در این تست بررسی میشوند؟
لیپوپروتئین با چگالی بالا (کلسترول HDL ،HDL-C) یکی از انواع لیپوپروتئین‌هایی بدن انسان است. این ماده از پروتئین و چربی تشکیل میشود. HDL-C ماده مفیدی است زیرا کلسترول اضافی بدن را جذب کرده و آن را به کبد می‌برد. سپس این کلسترول در کبد به منظور سوخت و ساز مورد استفاده قرار می‌گیرد. از این رو HDL اغلب "کلسترول خوب" نامیده میشود.
مقادیر بالای کلسترول با گرفتگی عروق (تصلب شرایین) و بیماری‌های قلبی در ارتباط است. وقتی سطح کلسترول در خون افزایش یابد و به مقدار کافی توسط HDL برداشته نشود، ممکن است در دیواره رگ‌های خونی رسوب کند. این رسوبات که پلاک نامیده میشوند، می‌توانند تجمع یابند و باعث سفت شدن دیواره رگ‌ها شوند. تجمع پلاک ها با گذشت زمان ممکن است دهانه رگ‌های خونی را باریک کرده و جریان خون را دچار مشکل کند.
سطوح بالای HDL-C خون معمولاً با کاهش خطر ایجاد پلاک همراه است و خطر حمله قلبی یا سکته را کاهش می‌دهد.
عوامل اصلی که فرد را در خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی قرار می‌دهد عبارتند از:
- کشیدن سیگار
- اضافه وزن یا چاقی
- رژیم غذایی ناسالم
- فعالیت بدنی کم
- سن (مردان دارای ۴۵ سال به بالا یا زنان ۵۵ ساله و بالاتر)
- فشار خون بالا (فشار خون ۱۴۰/۹۰ یا بالاتر، مصرف داروهای فشار خون بالا)
- سابقه خانوادگی بیماری قلبی زودرس (بیماری قلبی در یکی از اعضای خانواده، مرد زیر ۵۵ سال یا زن کمتر از ۶۵ سال)
- سابقه ابتلا به بیماری قلبی یا حمله قلبی در گذشته
- دیابت یا داشتن شرایط پیش دیابتیک
آزمایش HDL میزان لیپوپروتئین با چگالی بالا ( HDL-C) خون را اندازه‌گیری می‌کند. این آزمایش به عنوان بخشی از پنل چربی و به منظور بررسی سطح ناسالم چربی بدن انجام میشود. براساس نتایج HDL خطر ابتلا به بیماری قلبی مشخص شده و با توجه به وضعیت سلامت فرد (از نظر خطر متوسط یا پر خطر برای ابتلا به بیماری قلبی) در مورد روش درمان او تصمیم‌گیری میشود.
آزمایش‌های دیگری که در پنل چربی انجام میشوند معمولاً شامل کلسترول تام، لیپوپروتئین با چگالی پایین کلسترول (LDL-C) و تری گلیسیرید می‌باشند.
نتایج پنل چربی با توجه به سایر عوامل خطر شناخته شده بیماری قلبی تفسیر میشوند تا بتوان با توجه به شرایط فرد یک برنامه درمانی مناسب برای او تعیین کرد و پیگیری‌های لازم را در جهت بررسی روند پیشرفت درمان انجام داد. گزینه‌های درمانی هر فرد بسته به نتایج آزمایش‌های پنل چربی و سایر عوامل خطر، ممکن است شامل تغییر در سبک زندگی مانند رژیم غذایی مناسب، ترک سیگار یا الکل، ورزش کردن و مصرف داروهای کاهش دهنده سطح چربی باشد. استاتین‌ها از انواع داروهای ضد چربی هستند که به منظور کاهش سطح چربی خون تجویز میشوند.
علاوه بر این، تست HDL ممکن است به عنوان بخشی از یک پنل چربی برای نظارت بر روش درمان و تاثیر آن بر کاهش سطح کلسترول مفید استفاده شود.
سوالات متداول
https://www.aruplab.com
https://www.labtestsonline.org
