آزمایش خون کرونا IgG (تشخیص سرولوژی) - SARS-CoV-2 IgG

SARS-CoV-2، عامل ویروسی بیماری حاد تنفسی کووید ۱۹ و یکی از اعضای جدید خانواده کرونا ویروس‌ها است. این ویروس از سوی سازمان بهداشت جهانی کووید-۱۹ نامیده شده است. ویروس‌ کرونا در سطح خود دارای ساختارهای میله‌ای شکل به نام اسپیک (Spike, S) است. اسپیک‌ها از جنس ترکیبات پروتئینی و قندی به نام گلیکوپروتئین (Glycoprotein) هستند و پس از عبور از غشاء لیپیدی ویروس، بر سطح آن قرار می‌گیرند. اسپیک‌ها فاکتور اصلی اتصال ویروس کووید ۱۹ به سلول‌های ریه انسان و ورود به درون آن‌ها است. ترکیبات پروتئینی دیگری نیز در ساختار غشاء (Membrane, M)، پوسته (Envelope, E) و پوشش ماده ژنتیکی (Nucleocapsid, N) ویروس‌های خانواده کرونا وجود دارند. جنس و ساختار این ترکیبات در ویروس کرونا منجر به تحریک سیستم ایمنی انسان می‌شوند که از این رو آنتی‌ژن نامیده شده‌اند. آنتی ژن‌های ویروس SARS-CoV-2 از اهداف اصلی پاسخ‌های سیستم ایمنی افراد آلوده برای از بین بردن ویروس و مقابله با آن هستند.
به‌طور معمول، طحال به‌عنوان بخشی از سیستم ایمنی بدن انسان پس از مواجهه با عوامل عفونی، ترکیبات پروتئینی به نام آنتی بادی (Antibody) یا ایمونوگلوبولین (Immunoglobulin) تولید می‌کند. آنتی بادی‌ها که به آن‌ها پادتن نیز گفته می‌شود، انواع مختلف خونی (IgM و IgG) و ترشحی (IgA) دارند و هر یک به‌طور اختصاصی بر علیه عوامل عفونی مختلفی تولید و ترشح می‌شوند. پس از آلوده شدن فرد با عوامل عفونی، با گذشت زمان، مقدار تولید آنتی بادی‌ها در خون افزایش می‌یابد و قابل شناسایی می‌شود. علاوه بر این، با گذشت زمان نوع آنتی بادی‌ها نیز تغییر می‌کند و از نوعی به نوع دیگر تبدیل می‌شود. در تست‌های سرولوژی کرونا که در جهت تشخیص سابقه ابتلای افراد به بیماری کرونا انجام می‌شود، آنتی بادی‌های اختصاصی IgM و IgG تولید شده علیه آنتی ژن‌های پروتئینی ویروس، مورد ارزیابی قرار می‌گیرند.
به‌طور معمول پس از مواجهه فرد با ویروس کرونا، اولین آنتی بادی که از روز دوم بر علیه آنتی ژن‌های ویروس به‌صورت اختصاصی تولید می‌شود، IgM است. با گذشت زمان علاوه بر آنکه مقدار آنتی بادی IgM در خون افزایش می‌یابد، آنتی بادی تخصصی‌تر و موثرتری به نام IgG نیز بر علیه ویروس کرونا تولید می‌شود. اگرچه سطح آنتی‌بادی IgM پس از گذشت ۷ هفته در حد غیر قابل شناسایی کاهش می‌یابد، اما آنتی بادی IgG پس از این مدت نیز در سطح قابل تیتر باقی می‌ماند. از این رو برای اطمینان از درستی نتایج حاصل از تست‌های سرولوژی کرونا زمان انجام آن‌ها بسیار حائز اهمیت است. بر اساس دستورالعمل‌های سازمان بهداشت جهانی انجام تست‌های سرولوژیکی کرونا (IgM و IgG) در دو نوبت و در زمان‌های متفاوت (نوبت اول اواخر هفته اول و نوبت دوم در طول هفته‌های دوم تا چهارم پس از بروز علائم بیماری یا مواجهه با عوامل خطر‌ساز) به‌طور همزمان پیشنهاد می‌شود. انجام تست‌های الایزا کرونا در این بازه‌های زمانی حساسیت و اختصاصیت آن‌ها را بالا می‌برد. 
در اغلب بیماری‌های عفونی، تشخیص IgG در نمونه خون بیمار نشان‌دهنده پاسخ مناسب سیستم ایمنی در برابر عوامل عفونی، پیشرفت روند بهبودی، و ایمن شدن فرد در برابر ابتلای مجدد به همان بیماری است. در بسیاری از موارد وجود آنتی بادی‌های اختصاصی IgG تا سال‌ها پس از ابتلا فرد به هر یک از بیماری‌های عفونی و گاهاً تا پایان عمر در خون قابل تشخیص هستند (این مسئله در مورد بیماری کرونا هنوز به اثبات نرسیده است). تشخیص IgG در نمونه خون بیمار نه تنها نمی‌تواند نشان‌دهنده به‌وجود آمدن مصونیت در مقابل ابتلای مجدد به بیماری کرونا باشد، بلکه مدت زمان پایداری طولانی مدت آن نیز در خون افراد بهبود یافته همچنان نامشخص باقی مانده است. از این رو نتایج مثبت تست سرولوژیکی الایزا SARS-CoV-2 IgG تنها نشان‌دهنده سابقه آلوده شدن فرد به ویروس SARS-CoV-2 و پاسخ مناسب سیستم ایمنی او برای مقابله با ویروس است. 
نتایج مثبت تست‌ سرولوژی IgG در کنار نتایج مثبت تست‌های الایزا SARS-CoV-2 IgM و مولکولی RT-PCR در افراد سالم بدون علامت یا بیمار نشان‌دهنده ناقل بودن آن‌ها است. بر این اساس انجام تست سرولوژی کرونا IgG برای کادر درمان توصیه می‌شود، زیرا با تایید وجود آنتی بادی‌ اختصاصی SARS-CoV-2 IgG در این افراد می‌توان سابقه آلودگی آن‌ها را تشخیص داد. این مسئله در اتخاذ تصمیمات کادر درمان برای جلوگیری از انتشار ناخواسته ویروس کرونا در فضای مراقبت‌های پزشکی بسیار حائز اهمیت است . 
نتایج منفی آزمایش خون کرونا IgG نیز با توجه به سوابق بالینی و اجتماعی افراد باید توسط پزشک به دقت مورد بررسی قرار گرفته شوند و نمی‌توانند دلیل قطعی برای آلوده نبودن آن‌ها باشد.
نتایج مطالعات محققان و بررسی‌های بالینی نشان داده است که با استفاده از پلاسمای خون حاوی آنتی بادی‌های اختصاصی IgG کرونا در افراد بهبود یافته از بیماری کرونا، می‌توان افرادی را که در فاز حاد این بیماری هستند را درمان نمود. با این وجود روش پلاسما درمانی در حال بررسی است و می‌تواند برای بیمار عواقب خطرناکی به‌دنبال داشته باشد.