آزمایش کلسترول (Cholesterol,Chol) به عنوان یک آزمایش غربالگری در جهت بررسی خطر بروز بیماریهای قلبی و نظارت بر میزان تاثیر روشهای درمان کاهش چربی خون انجام میشود.
به دلیل آنکه بالا بودن کلسترول خون منجر به بیماریهای گرفتگی و سخت شدن عروق خونی (تصلب شرایین یا آترواسکلروزیس)، بیماریهای قلبی و افزایش خطر مرگومیر ناشی از حملات قلبی میشود، انجام آزمایش Chol به عنوان یک بخش معمول از مراقبتهای بهداشتی پیشگیرانه ضروری است.
آزمایش کلسترول با دو هدف غربالگری و نظارت از سوی پزشک معالج درخواست داده میشود:
انجام آزمایش کلسترول برای مردان ۴۵ تا ۶۵ سال و زنان ۵۵ تا ۶۵ سال، بطور متوسط یک بار در سال توصیه میشود.
نمونه خون از رگ بازو
ناشتا بودن فرد الزامی است و نباید از ۸ تا ۱۲ ساعت قبل از آزمایش چیزی به جز آب خورده باشد.
معرفی کلی آزمایش | |
دسته بندی آزمایش | بیوشیمی |
بخش عملیاتی آزمایشگاه | |
نمونه ارجح برای آزمایش | سرم یا پلاسما EDTA |
ماندگاری در دمای اتاق | ۱ هفته |
ماندگاری در یخچال | ۱ هفته |
ماندگاری در فریزر | ۳ ماه |
روش مرجع انجام آزمایش |
|
حداقل میزان نمونه | ۰/۵ تا ۲ میلیلیتر |
دستورالعمل تهیه نمونه | سرم:
|
معیارهای رد نمونه | سرم:
|
محدوده مرجع در جواب آزمایش کلسترول، رنج نرمال برای هر فرد سالم را نمایش میدهد. مقادیر خارج از این محدوده میتواند نشاندهنده مشکلات احتمالی و یا بیماری در فرد باشد. لازم به ذکر است محدوده مرجع در برگه جواب آزمایش آزمایشگاههای مختلف ممکن است متفاوت باشد. این تفاوت ناشی از تجهیزات آزمایشگاهی و روشهای مختلف انجام تست است. لذا حتماً برای تفسیر جواب آزمایش کلسترول خود با پزشک معالج مشورت کنید.
محدوده مرجع ذکر شده در این سایت بر اساس یک روش آزمایشگاهی بوده و صرفاً جهت اطلاع است.
تفسیر نتایج آزمایش کلسترول باید توسط پزشک و با توجه به سوابق بالینی و خانوادگی فرد انجام شود. بهطور کلی، نتایج این آزمایش در افراد سالم و بدون علامت در گروههای سنی مختلف بر اساس واحد میلیگرم بر دسیلیتر (mg/dL) به شرح زیر گزارش میشود:
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
بیشتر بخوانید: چگونه جواب آزمایش را بخوانیم و تفسیر کنیم؟
کلسترول یک ماده استروئیدی است و برای ادامه حیات لازم است. این ماده در غشاء سلولهای همه اعضا و بافتهای بدن وجود دارد. کلسترول در سنتز هورمونهایی که برای رشد و تولید مثل ضروری هستند، شرکت میکند. این ماده بخش مهمی از اسیدهای صفراوی مورد نیاز برای جذب مواد غذایی را تشکیل میدهد.
آزمایش کلسترول که در برگه آزمایش بطور اختصاری تحت عنوان Chol نوشته میشود، مقدار کل کلسترول خون را که توسط لیپوپروتئینها در خون انتقال مییابد، اندازهگیری میکند. بطور طبیعی، مقدار کمی از کلسترول در خون بصورت ذرات کمپلکس لیپوپروتئین در گردش است. هر ذره لیپوپروتئین ترکیبی از پروتئین، کلسترول، تری گلیسیرید و مولکولهای فسفولیپیدی میباشد. لیپوپروتئینها بر اساس چگالی خود در انواع لیپوپروتئینهایی با چگالی بالا (High- density lipoprotein,HDL)، لیپوپروتئینهای کم چگال (Low- density lipoprotein, LDL) و لیپوپروتئینهای بسیار کم چگال (Very low- density lipoprotein, VLDL) وجود دارند. ذرات HDL-C کلسترول خوب نامیده میشوند زیرا کلسترول اضافی را از بافتها و اعضای بدن و از ذرات LDL-C دور میکند، به کبد باز میگرداند و سپس در کبد، کلسترول اضافی از بدن حذف میشود. بر خلاف آن ذرات LDL-C که کلسترول بد نامیده میشوند منجر به تشکیل پلاک در دیواره رگهای خونی، تنگ و سخت شدن آنها میشوند. VLDL نیز کلسترول بد نامیده میشود زیرا مانند LDL در ساخت پلاکها شرکت دارد.
تفاوت VLDL و LDL در نوع چربی آنها است، بطوری که VLDL اساساً تری گلیسریدها را حمل میکند در حالی که LDL حمل کننده کلسترول است. از این رو، نظارت و حفاظت از سطوح مناسب کلسترول برای سالم ماندن از اهمیت بسیاری برخوردار است. اگرچه بعضی از مواد غذایی به عنوان منابع کلسترول برای بدن به شمار میآیند (زرده تخم مرغ، گوشت و لبنیات)، اما باید توجه داشت که بدن قادر به تولید کلسترول مورد نیاز خود برای کارکرد مناسب و انجام اعمال حیاتیاش میباشد. در صورتی که فرد بطور ارثی مستعد کلسترول بالا باشد یا غذاهایی با مقادیر بالای اسیدهای چرب اشباع و غیر اشباع ترانس را به مقدار زیاد استفاده کند، ممکن است سطح کلسترول خون او بالا رود و بر سلامتی وی اثرات نامطلوب گذارد. کلسترول اضافی در دیواره رگهای خونی (عروق خونی) رسوب کند و تشکیل پلاک دهد. پلاکها میتوانند منجر به تنگ شدن یا حتی مسدود شدن عروق خونی باز، سخت شدن دیواره عروق یا تصلب شرایین (آترواسکلروزیس) شوند و خطر بروز بسیاری از بیماریهای خطرناک مانند بیماریهای قلبی و سکته را در فرد بالا میبرند. به دلیل آنکه بالا بودن مقدار کلسترول با افزایش خطر مرگ و میر ناشی از حملات قلبی در ارتباط است، انجام تست کلسترول به عنوان یک بخش معمول از مراقبتهای بهداشتی پیشگیرانه در نظر گرفته میشود. نتایج تست Chol و دیگر مولفههای پروفایل چربی خون به همراه سایر فاکتورهای خطر شناخته شده بیماریهای قلبی، در جهت تهیه برنامههای درمانی و پیگیری افراد مورد استفاده قرار میگیرند. مهمترین عوامل افزایش کل سطح کلسترول سبک نادرست زندگی و رژیمهای غذایی ناسالم است.
بطور معمول تفسیر نتایج آزمایش کلسترول تام و دیگر مولفههای لیپیدی توسط پزشک انجام میشود و به عنوان فاکتورهای خطر، وضعیت خطر ابتلای فرد به بیماریهای قلبی را پیشبینی میکند. بر اساس نتایج پروفایل کلسترول فرد، پزشک بهترین روش درمان فرد در جهت کاهش چربی خون انتخاب میکند. این تصمیمات بر اساس آخرین دستورالعملهای «برنامههای آموزشی کلسترول بین الملل » اتخاذ میشوند.
https://www.labtestsonline.org
https://www.medlineplus.gov
https://www.geisingermedicallabs.com
https://www.aruplab.com
https://www.health.mubabol.ac.ir